Kortyzol to inaczej hormon stresu. Jest syntetyzowany z cholesterolu w nadnerczach. Powstaje w odpowiedzi organizmu na czynnik zewnętrzny lub wewnętrzny, który wywołuje reakcję stresową – praca, obowiązki domowe czy nawet intensywny wysiłek fizyczny. Kortyzol odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie, pozwalając zachować równowagę i zareagować, kiedy pojawia się silny stres.
Kortyzol a zdrowie
Dieta w znaczący sposób może wpłynąć na naszą umiejętność radzenia sobie ze stresem, a dodatkowo niektóre produkty mogą obniżyć poziom kortyzolu. Tak samo, jak niektóre nasze wybory mogą go podwyższyć. Wysoki poziom kortyzolu nie tylko wpływa na wygląd sylwetki, ale modyfikuje także nawyki żywieniowe. Długotrwający stres powoduje rozwój nadwagi i otyłości, wpływa na układ immunologiczny oraz powoduje większe ryzyko pojawienia się chorób układu krążenia.
Walcz lub uciekaj
Kortyzol bierze udział w reakcji, która wszystkim jest nam znana. W obliczu zagrożenia walczymy lub uciekamy. W takich momentach w organizmie uwalniane są duże ilości energii, która ma zostać wykorzystana w sytuacjach stresowych. Następnie wszystko powoli wraca do normy, a potem zaczynamy odczuwać głód. Mechanizm ten ma na celu uzupełnienie strat energii do których doszło podczas walki lub ucieczki przed zagrożeniem.
Co się dzieje, kiedy się zdenerwujemy?
1. Działa czynnik stresujący – dla każdego jest to coś innego
2. Rozpoczynają się różne procesy i mechanizmy w wyniku czego wydzielany jest kortyzol
3. Kortyzol przygotowuje organizm – wzrasta poziom glukozy we krwi i jest ona dostarczana do dużych grup mięśniowych
4. Kortyzol blokuje działanie insuliny, aby ta nie obniżyła poziomu glukozy
5. Wzrasta ciśnienie krwi oraz podnosi się tętno
6. Sytuacja zostaje rozwiązana lub czynnik stresujący znika
7. Wszystko wraca powoli do normy
Wszystkie opisane powyżej procesy są jak najbardziej prawidłowe, ale problem rozpoczyna się wtedy, gdy podczas trwania tego mechanizmu siedzimy, np. za biurkiem lub w samochodzie. Uwolniona energia zostaje niewykorzystana, więc organizm przetworzy ją w jedyne znane dla siebie zapasowe źródło energii, czyli tkankę tłuszczową.
Słodycze i przekąski po stresie
Kolejną ważnym punktem jest apetyt, który podczas stresu zostaje zahamowany, ale po jego zakończeniu wzrasta, a my sięgamy po produkty wysokokaloryczne. Mają one na celu uzupełnienie strat, mimo że rzeczywiście często do nich nie doszło.
Zdrowa i zbilansowana dieta w redukcji stresu
Możemy w naturalny sposób zmniejszyć poziom stresu i kortyzolu dzięki właściwej diecie, ćwiczeniom fizycznym oraz odpowiedniej ilości snu. Z pewnością zauważysz ogromną różnicę, gdy zaczniesz prowadzić zdrowy styl życia. Bazując na wynikach badań oraz latach praktyki stworzono diety, których celem jest pomoc w zmniejszeniu poziomu hormonu stresu. Przede wszystkim należy unikać: produktów z wysokim Indeksem Glikemicznym, nasyconymi kwasami tłuszczowymi oraz kwasami tłuszczowymi trans, kofeiny, alkoholu, słodyczy, diet z niską zawartością błonnika pokarmowego, witamin i składników mineralnych. Podwyższają one poziom stresu w organizmie.
Aby zmniejszyć jego poziom należy do diety wprowadzić produkty z niskim IG, pełnoziarniste produkty zbożowe, dużą ilość warzyw oraz owoców, które dostarczają antyoksydantów oraz substancji fitochemicznych, ryby oraz orzechy i nasiona. Pamiętaj także o regularnej aktywności fizycznej oraz wysypianiu się. To podstawa w radzeniu sobie z coraz szybszym trybem życia oraz dużą ilością obowiązków zawodowych i prywatnych.
Witamina C w walce ze stresem
Dzienne zalecane spożycie witaminy C dla dorosłych wynosi 75-90 mg. Aby pokryć zapotrzebowanie na taką ilość należy jeść codziennie pięć porcji warzyw i owoców. Niektóre owoce i warzywa są zawierają tyle witaminy C, że już jedna ich porcja dostarcza jej zalecaną dawkę. Należą do nich porzeczki, owoce cytrusowe, kiwi, owoce dzikiej róży, papryka, brukselka, kalarepa, brokuły, kalafior, szpinak, słodkie ziemniaki i truskawki. Inne źródła witaminy C to ziemniaki, mango, arbuz, kapusta, maliny, jagody, dynia oraz ananasy.
Niektórzy lekarz sugerują, że powinno się suplementować witaminę C, gdyż tylko 80-90% dorosłych je zbyt mało owoców i warzyw. Jednak jedząc 5 porcji owoców i warzyw dziennie, dostarczasz nie tylko odpowiednią dawką witaminy C, ale również dużą ilością innych witamin, minerałów, błonnika i związków odżywczych, które zapobiegają chorobom i poprawiają ogólny stan zdrowia.
Bezpieczna górna granica spożycia witaminy C wynosi 2000 mg dziennie. Jednak jeśli jesz sporo owoców i warzyw, a dodatkowo przyjmujesz witaminę C z suplementów możesz przesadzić.
Witamina C łagodzi negatywne skutki stresu, które objawiają się osłabieniem układu immunologicznego i spadkiem odporności. Witamina C jest silnym antyoksydantem, który walczy z wolnymi rodnikami, dlatego jej większe spożycie jest ważne szczególnie u osób, które narażają swój organizm na stały i silny stres.
Źródło: eHealth Polska Spółka z o.o. właściciel portalu zdrowotnego kalorynka.pl
