Polityka demograficzna stanowi od kilku miesięcy główny temat polskiej debaty politycznej i publicystycznej. Starzenie się społeczeństwa, niski przyrost naturalny i wciąż drenujący kapitał społeczny oraz emigracja to wg ekspertów główne polskie problemy demograficzne. Problemy w skali kraju mogą, w najbliższych latach, dawać znać o sobie także w skali mikro, w tym na poziomie konkretnych firm i organizacji.
Dlatego część z firm rozszerza swoją politykę zarządzania zasobami ludzkimi (zarządzania różnorodnością) o nowe elementy koncentrujące się na tzw. zarządzaniu wiekiem. Polegać ma ono na racjonalnym i efektywnym wykorzystaniu pracowników, uwzględniając ich potrzeby i możliwości. Elementami takich procesów zarządczych mogą być działania nastawione na grupę osób dojrzałych (50+).
Właśnie tą grupą wiekową zainteresowało się krakowskie Centrum Doradztwa Strategicznego, które 20.05.2015 r. konferencją „Jak efektywnie uczyć osoby dojrzałe? Akademia 50+ – Scenariusz twórczej zmiany”, podsumowało innowacyjny projekt „50 + dla 50+ czyli Akademia rozwoju kompetencji w zakresie uczenia osób powyżej 50. roku życia”(projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego).
Jego głównym celem było stworzenie metody przygotowania specjalistów w wieku 50+ do uczenia osób w zbliżonym wieku. Innowacja polegała na tym, że do roli trenera przygotowywane były osoby dojrzałe, aktywne zawodowo, które zostały wyposażone w wiedzę nt. specyfiki uczenia się grupy 50+ oraz dostosowanych do jej potrzeb metod edukacyjnych. Dotychczas, w programach kursów trenerskich, uwaga koncentrowała się na uczeniu dorosłych, nie dostrzegając często, iż w tej pojemnej kategorii znajduje się i dwudziestolatek i sześćdziesięciolatek, którzy mając inne potrzeby oraz możliwości uczą się inaczej.
Opracowaną metodykę uczenia osób dojrzałych przetestowano na kilkudziesięciu uczestnikach projektu, a efekty przerosły oczekiwania samych autorów koncepcji Akademii 50+. Po 10-miesięcznym procesie rozwojowym (składającym się m.in. z treningu interpersonalnego, szkoleń i warsztatów z kompetencji trenerskich i coachingowych oraz kompetencji związanych z budowaniem własnej oferty i portfolio), wyszkoleni wg nowej metodyki trenerzy zostali skonfrontowani w teście grup kontrolnych z trenerami działającymi już na rynku.
Wypadli o wiele korzystniej – zarówno w ocenie uczestników szkoleń, jak i certyfikowanych superwizorów. Absolwenci Akademii 50+ ocenili, że nabyli kompetencje pozwalające na pracę edukacyjną z innymi. Zauważyli, że znacznie poprawiła się efektywność ich pracy na dotychczasowych stanowiskach, a połowa absolwentów weszła w nową rolę zawodową – trenera. Nowi edukatorzy przyznali także, że ponownie uwierzyli w siebie i w swoje umiejętności, a teraz z potężną dawką energii podejmują kolejne wyzwania rozwojowe.
„Akademia 50+” jest efektywnym narzędziem w polityce zarządzania wiekiem w organizacjach. Przynosi korzyści dla obu stron: pracodawców i pracowników. Pracownicy mogą się rozwijać w miejscu pracy, a dzięki nabyciu umiejętności do pracy edukacyjnej z innymi, czują się potrzebni, pewni swoich kompetencji oraz zmotywowani (ponad połowa uczestników oceniła, że udział w projekcie spowodował dużą poprawę pozycji zawodowej w ich miejscu pracy). Dzięki metodologii „Akademii 50+” uzyskali umiejętności do dzielenia się swoją wiedzą i doświadczeniem, ugruntowali swoją pozycję w firmie, podejmują rolę mentora lub też odnajdują nowe miejsce w strukturze firmy – trenera wewnętrznego.
Natomiast dla pracodawcy wyszkolenie dojrzałych pracowników na wewnętrznych trenerów, edukatorów jest rozwiązaniem innowacyjnym, skutecznym oraz ekonomicznym. Dzięki temu firma zamiast zatrudniać trenerów „z zewnątrz” może polegać na wyposażonych w odpowiednie kompetencje doświadczonych pracownikach znających specyfikę, kulturę organizacyjną oraz potrzeby firmy. Możliwy jest także profesjonalnie zorganizowany proces kaskadowania wiedzy (przekazywania jej pomiędzy pracownikami) – realizowany w sposób ciągły i w oparciu o wypracowane standardy pracy dukacyjno-rozwojowej.
Wykorzystanie wiedzy i doświadczenia pracowników z długim stażem pracy oraz umożliwienie im rozwoju zawodowego i odnalezienia nowego miejsca w strukturze organizacyjnej konsoliduje grupę i usprawnia funkcjonowanie firmy. Ponadto wzmacnia jej wizerunek jako biznesu odpowiedzialnego społecznie: przyjaznego i dbającego o zatrudnionych.
„Akademia 50+” w trzy lata od swego zaistnienia na rynku zaczyna stopniowa oddziaływać na trzy sektory współdecydujące o jakości polityki rozwojowej w organizacjach:
1. uświadamia instytucjom publicznym, dysponującym środkami na zmianę lub podnoszenie kwalifikacji, wagę jakości i dostosowania procesów rozwojowych osób dojrzałych,
2. dociera do instytucji szkoleniowych wprowadzając nowe standardy uczenia osób dojrzałych,
3. daje także pracodawcom nowe narzędzie do zatrzymywania w organizacji pracowników 50+ z potencjałem do bycia edukatorem i mentorem, dbania o utrwalanie misji i kultury organizacyjnej, kaskadowania wiedzy wynikającej z bogatego doświadczenia zawodowego i mądrości życiowej na młodszych pracowników.
Więcej informacji o projekcie „Akademia 50+”, jego wynikach i realizatorze – Centrum
Doradztwa Strategicznego znaleźć można na stronie internetowej www.akademia50.pl.
