Ryzyko związane z bezpieczeństwem danych, brak możliwości zatrzymania praw autorskich przez zleceniodawców czy zwiększona rotacja pracowników to według pracodawców największe wady zatrudniania specjalistów IT na kontrakt, wynika z najnowszego badania międzynarodowej firmy doradztwa personalnego HAYS Poland. Zapewne dlatego aż 51% ankietowanych firm nigdy do tej pory nie zatrudniało freelancerów IT, a jedynie 15,2% będzie zatrudniać w nadchodzącym półroczu. Czy otwarcie rynku pracy w Niemczech zmieni tę sytuację?
Polski rynek pracy kontraktingu IT dopiero raczkuje – potwierdzają to najnowsze wyniki ankiety przeprowadzone przez międzynarodową firmę doradztwa personalnego HAYS Poland. 51% badanych pracodawców nigdy nie skorzystało z usługi kontraktingu IT, 30,6% kilka razy, 4,1% jedynie raz a tylko 14,3% ankietowanych regularnie korzysta z takich usług. Pracodawcy najbardziej obawiają się ryzyka związanego z bezpieczeństwem danych w przypadku, gdy freelancer pracuje dla kilku pracodawców jednocześnie (66,7%), brakiem możliwości zachowania praw autorskich (42,4%), zwiększonej rotacji pracowników (39,4%) czy mniejszej kontroli nad pracownikiem (27,3%).
„Większość z wymienionych barier nie do końca wynika z formy zatrudnienia, a można je łatwo usunąć poprzez odpowiednie zapisy w umowach dotyczące zakazu konkurencji, zachowania tajemnicy zawodowej czy przeniesienia praw autorskich ” wyjaśnia Krzysztof Andrian, menedżer zespołu IT Contracting w międzynarodowej firmie doradztwa personalnego HAYS Poland. „Innym rozwiązaniem jest zatrudnienie kontraktora poprzez zewnętrzną agencję zatrudnienia, która weryfikuje kandydatów i ponosi odpowiedzialność prawną za poufność danych”.
Elastyczna forma zatrudnienia (69,7% badanych wskazało tę zaletę), pozyskanie pracowników o specyficznych kompetencjach (69,7%) a także przeniesienie formalności związanych z zatrudnieniem na agencję zewnętrzną (36,4%) to tylko niektóre z plusów kontraktingu IT wymieniane przez pracodawców. „Możliwość nawiązania współpracy z prawdziwymi talentami, wysoka wydajność „wolnych strzelców” a także ich dostępność właściwie o każdej porze dnia i nocy to niewątpliwe atuty freelancerów, które odkryć musi jeszcze wielu polskich pracodawców” dodaje Krzysztof Andrian. „W Europie Zachodniej, a zwłaszcza Niemczech, gdzie rynki pracy są bardziej dojrzałe, firmy częściej nawiązują taką formę współpracy ze względu na unikalne doświadczenie i umiejętności wybranych kontraktorów IT i jest to zawsze wpisane w wewnętrzną politykę organizacji. W Polsce częstszym powodem rekrutacji jest: brak możliwości zatrudnienia na pełen etat (np. z uwagi na zamrożenie procesów rekrutacyjnych), wypadek losowy lub konieczność znalezienia osoby w krótkim czasie (np. choroba kluczowego pracownika lub nowe podejście do wdrażanego projektu)”.
Sytuacja może się zmienić po 1 maja, gdy Niemcy otworzą granice dla pracowników z Polski. Według danych jednego z największych zespołów zajmujących się IT kontraktingiem w Niemczech, HAYS IT Contracting Germany, aż 20% zatrudnionych tam specjalistów IT to kontraktorzy, zarabiający średnio 30%-40% więcej niż etatowi pracownicy. „Freelancing to tak naprawdę świadomy wybór innego stylu życia – jeśli chcesz pracować przez 6 miesięcy a następne 6 odpoczywać ta forma zatrudnienia Ci na to pozwala, a wyższe wynagrodzenie to bonus, który zrekompensuje brak dopływu gotówki między kolejnymi projektami” komentuje Krzysztof Andrian. „Myślę, że polscy informatycy skuszeni nowymi możliwościami chętnie podejmą pracę zagranicą, a po powrocie do kraju zmienią także nastawienie polskich pracodawców. Na to potrzeba jednak czasu, niemiecki rynek ewaluował przez ostatnie 15 lat, nam może starczy dekada”.
„Przymusowi” freelancerzy
Bogata wiedza i doświadczenie, kreatywność, elastyczność w podejściu do miejsca i czasu wykonywanej pracy to największe atuty kontraktora IT, za którymi idzie odpowiednio wyższe wynagrodzenie. 33,3% ankietowanych wskazało, iż freelancerzy zarabiają 50% i więcej niż etatowi pracownicy na tym samym stanowisku. „Dziwią natomiast dane, z których wynika, iż w 16,7% badanych firm kontraktorzy zarabiają mniej, nawet o 30%, niż etatowi pracownicy” dodaje Krzysztof Andrian. „To nieporozumienie, niezrozumienie pojęcia kim tak naprawdę jest „wolny strzelec”. Od razu nasuwa się pytanie: czy w takich firmach kontraktorzy IT to po prostu osoby, które zostały zmuszone zrezygnować z etatowej pracy i założyć własną działalność, aby firma mogła obniżyć stałe koszty? ”. Według anonimowej wypowiedzi jednego z ankietowanych freelancerów: „W Polsce „kontaktor” to często po prostu pracownik etatowy, najczęściej zmuszony jest założyć własną działalność i idzie pracodawcy na rękę, by nie stracić zatrudnienia, a w zamian dostaje pensje taką samą, powiększoną czasem o obcięte świadczenia, co jest tak naprawdę bez sensu. Łamane są przy tym postanowienia umowy i prawo, gdy taki „kontraktor” jest zmuszany np. do przestrzegania etatowego czasu pracy. W efekcie „kontraktor”’ kończy umowę z firmą, z pensją poniżej średniej europejskiej, bez ZUSu, ubezpieczenia medycznego i jeszcze musi sobie księgową zatrudnić do rozliczenia podatku, żeby do interesu nie dopłacić”.
Kogo będą zatrudniać
Pracodawcy, którzy wskazali iż będą zatrudniać freelancerów IT w najbliższych sześciu miesiącach, najczęściej będą poszukiwać programistów (53,8%), specjalistów zajmujących się konsultingiem wdrożeniowym, zarządzaniem projektem czy analiza biznesową (po 23,1%) oraz administrowaniem infrastruktury IT i supportem (15,4%). Stanowiska na które planowane jest zwiększenie zatrudnienia kontraktorów to te związane z technologiami ERP (30,8%), platformą sprzętową Mainframe/Unix/Intel (30,8%), CRM (23,1%), Java (23,1%), Oracle/DB2/MS SQL (15,4%), Storage/Pamięci masowe (7,7%) oraz .Net(7.7%).
Źródło: HAYS Poland
