Coraz popularniejsze w Polsce i na świecie hasło 3L – Life Long Learning, czyli koncepcja uczenia się przez całe życie, może sprawić, że zwiększy się aktywność zawodowa wszystkich grup wiekowych, w tym osób starszych. Zmiana podejścia do ciągłego kształcenia wśród pracodawców i osób z grupy 45+ da szansę na wydłużenie wieku pracy oraz wzrost satysfakcji zawodowej.
Jak wynika z badań, największe zdolności przyswajania wiedzy posiadamy w okolicach 20. roku życia. Wraz z upływem czasu ulegają maleją, co wcale nie oznacza, że osoby w wieku dojrzałym nie są w stanie nauczyć się niczego nowego – wymaga to po prostu nieco więcej czasu i energii. Ciągłe kształcenie, oprócz oczywistych korzyści w postaci większych szans na rynku pracy, stałego poszerzania swoich kompetencji oraz umiejętności i związanych z tym wyższych zarobków, daje nam również szansę na uniknięcie chorób wieku podeszłego, takich jak Alzheimer czy Parkinson. W szerszym aspekcie, edukacja społeczeństwa to klucz do silnej gospodarki, dlatego też państwo powinno dbać o odpowiedni poziom wykształcenia obywateli, niezależnie od ich wieku.
Idea 3L – nauka przez całe życie
Koncepcja Life Long Learning pojawiła się już na początku XX wieku, lecz ukształtowała się dopiero w latach 70. dzięki UNESCO. Proces wprowadzania jej w życie nastąpił zaś w latach 90. Jej istota polega na podniesieniu rangi uczenia się, zwiększeniu inwestycji w naukę, zatrudnieniu doradców edukacyjnych oraz podwyższeniu poziomu dostępu do informacji edukacyjnej. Według Ministerstwa Edukacji Narodowej, główną ideą, która przyświeca twórcom tej koncepcji, jest zapewnienie odpowiednich możliwości zdobywania wykształcenia dla wszystkich, bez względu na ich wiek czy status społeczny. „To bardzo ważne, ponieważ niektóre grupy wiekowe czują się wykluczone i dyskryminowane na rynku pracy, a dzięki idei 3L jest szansa na zmianę sposobu myślenia nie tylko pracodawców, ale również samych pracowników” – komentuje Małgorzata Majewska, ekspert monsterpolska.pl.
Problemy na rynku pracy dla osób 45+
Według danych Komisji Europejskiej, wskaźnik zatrudnienia osób w przedziale wiekowym od 55 do 64 lat w UE wynosił w 2010 roku nieco ponad 46%, zaś w Polsce – około 34%. Przyczyna niewielkiego poziomu zatrudnienia osób około 60. roku życia leży nie tylko po stronie pracodawców, lecz także pracowników. Ci pierwsi nie doceniają doświadczenia, które posiadają osoby starsze – bardziej obawiają się ich mniejszej elastyczności, braku chęci i zdolności do przyswajania nowej wiedzy, wolnego tempa pracy i chorób. Natomiast pracownicy z grupy wiekowej 45+ często wychodzą z założenia, że przekraczając pewną granicę wieku, nie warto już się dokształcać i poszerzać swojej wiedzy oraz kompetencji. Zdarza się również, że osoby starsze nadal chcą się kształcić, ale nie wiedzą, gdzie i jak mogą się edukować, a ponadto, z powodu wieku, często wstydzą się zapisać np. na kurs, szkolenia czy uniwersytet. Według raportu PARP pt. „Bilans Kapitału Ludzkiego”, w grupie wiekowej 50-64 nie dokształca się prawie 80% osób pracujących i niemal 90% bezrobotnych. To alarmujące dane i sygnał, że idea Life Long Learning ma sens i trzeba ją nagłaśniać oraz wprowadzać w życie– dodaje Małgorzata Majewska.
Edukacja kluczem do sukcesu
W ramach realizacji założeń koncepcji 3L, wdrażane są w wielu krajach różne inicjatywy mające na celu zwiększenie poziomu wykształcenia wśród osób starszych, co wpływa na zwiększenie ich atrakcyjności na rynku pracy oraz – w efekcie – minimalizowanie dyskryminacji ze względu na wiek w procesach rekrutacyjnych. Przykładowo, program „Aktywny Emeryt” ma na celu podnoszenie kompetencji osób powyżej 50. roku życia oraz uświadamianie pracodawcom korzyści płynących z zatrudniania dojrzalszych wiekiem pracowników. Natomiast Uniwersytet Drugiego Wieku to inicjatywa mająca za zadanie wypełnić lukę pomiędzy pierwszym a trzecim wiekiem w nieustannym procesie uczenia się przez całe życie. Starsze osoby w ramach tego programu mają możliwość uczestniczenia w ciekawych wykładach z różnych dziedzin wiedzy, np. informatyki, sztuki, ekonomii, języków obcych. Wszystkie zajęcia prowadzone są przez odpowiednio do tego przygotowanych specjalistów, co gwarantuje wysoki poziom kształcenia.
Kolejną inicjatywą jest Punkt Pracy, czyli platforma porozumienia pomiędzy pracodawcami i pracownikami w wieku okołoemerytalnym. W ramach tej koncepcji, osobom dojrzałym przedstawiane są interesujące oferty pracy, a także organizowane debaty i spotkania z ekspertami. Jak mówi autorka projektu Punkt Pracy, Elżbieta Ćwiklińska-Kożuchowska, argumentów za stałym dokształcaniem się jest wiele: Aby być poszukiwanym pracownikiem, aby się nie starzeć, aby być na bieżąco, aby się nie bać zmiany miejsca pracy, rodzaju pracy, aby żyć dostatnio, aby żyć pełnią życia na każdym jego etapie – trzeba się uczyć przez całe życie.
Źródło: Monster Polska
