We współpracy z kancelarią prawną BMSP Boryczko Malinowska i jej przedstawicielem Michałem Włodarczykiem – ekspertem ds. prawa pracy, zapraszamy do naszego Newslettera Prawa Pracy. W następnych tygodniach będą pojawiać się jego kolejne części, a już dziś poniżej 5 aktualnych zmian w przepisach prawa pracy. Co nowego nas czeka?
1. Nowe przepisy o badaniach wstępnych
Z dniem 1 kwietnia 2015 r. weszły w życie nowe przepisy kodeksu pracy dotyczące badań lekarskich, które przewidują możliwość zatrudnienia pracownika na podstawie aktualnego orzeczenia lekarskiego, wystawionego u poprzedniego pracodawcy w sytuacji, gdy pracownik taki jest zatrudniany na dane stanowisko w ciągu 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy, a nowy pracodawca stwierdzi, że nowe warunki pracy odpowiadają warunkom występującym na stanowisku pracy u poprzedniego pracodawcy, opisanym w skierowaniu na badania lekarskie.
W takiej sytuacji nowy pracodawca nie będzie miał obowiązku kierowania pracownika na badania wstępne przed dopuszczeniem do pracy. Z takiej możliwości pracodawca będzie mógł również skorzystać w sytuacji kiedy w ciągu 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy, ponownie zatrudnia tego samego pracownika, na tym samym stanowisku lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy.
Należy jednak podkreślać, że nowe przepisy stosuje się tylko do orzeczeń lekarskich stwierdzających brak przeciwskazań do pracy wydanych 1 kwietnia 2015 r. lub później. Natomiast do orzeczeń lekarskich wydanych przed tą datą oraz do skierowań na badania wydanych przed 1 kwietnia 2015 r. i badań lekarskich rozpoczętych przed tą datą, stosuje się dotychczasowe przepisy.
2. Składki emerytalne i rentowe od umów zlecenia
Od dnia 1 stycznia 2016 r. osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia będą musiały odprowadzać składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od podstawy stanowiącej równowartość co najmniej minimalnego wynagrodzeniu za pracę (w 2015 r jest to 1750 zł brutto, a od 2016 r. minimalne wynagrodzenie ma wynieść 1850 zł). Obecnie możliwe jest odprowadzanie składek tylko od jednej umowy zlecenia, nawet jeśli przewiduje ona znikome wynagrodzenie.
Natomiast od dnia 1 stycznia 2015 r. obowiązkowi ubezpieczeniowemu podlegają również członkowie rad nadzorczych, niezależnie od tego, czy opłacają składki z innych tytułów (np. umowa zlecenia) oraz pobierają rentę lub emeryturę. Wysokość składki jest obliczana na podstawie przychodu z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, a płatnikiem składek jest podmiot, którego organem jest rada.
3. Zmiana wysokości zasiłku macierzyńskiego dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą
Od 1 listopada 2015 r. wejdą w życie niekorzystne zmiany w przepisach przewidujące niższe zasiłki macierzyńskie dla niektórych kobiet prowadzących działalność gospodarczą. Nowe przepisy mają w swoim założeniu przeciwdziałać pobieraniu zasiłków macierzyńskich w maksymalnej wysokości przez kobiety, które rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej przed samym porodem.
Według dotychczasowych przepisów wystarczy, aby kobieta rozpoczęła działalność przed porodem i opłaciła jedną składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od maksymalnej podstawy wymiaru składek, aby po urodzeniu dziecka pobierać maksymalny zasiłek przez okres 12 miesięcy. Nowe przepisy likwidują taką możliwość. Aby dostać zasiłek w maksymalnej wysokości, trzeba będzie opłacać składki ZUS w podwyższonej kwocie przez okres 12 miesięcy przed porodem.
4. Zmiany w zakresie zawierania i wypowiadania umów na czas określony
27 lipca 2015 r. przekazano Prezydentowi do podpisu ustawę o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk Nr 3321). Nowe przepisy wprowadzają m. in. nowe zasady zawierania i wypowiadania umów o pracę na czas określony. I tak ustawa zakłada, że pracodawca będzie mógł zawrzeć z pracownikiem maksymalnie 3 umowy na czas określony na łączny czas nieprzekraczający 33 miesięcy. W przypadku przekroczenia czasu lub ilości umów będą one uznawane za zawarte na czas nieokreślony. Nowe przepisy wprowadzają pewne wyjątki od tej zasady (dotyczące zatrudnienia w celu zastępstwa, w celu wykonywania pracy przez okres kadencji, zatrudnienia o charakterze dorywczym lub sezonowym, a także gdy pracodawca wykaże obiektywne przyczyny uzasadniające zatrudnienie na czas określony w większym wymiarze). Ponadto nowe przepisy stanowią, iż zawsze będzie można wypowiedzieć umowy na czas określony, a okres wypowiedzenia będzie taki sam jak przy umowach na czas nieokreślony, a zatem zależny od czasu przepracowanego dotychczas na rzecz danego pracodawcy. Następna z przewidzianych zmian to regulacja dająca uprawnienie do zawarcia więcej niż jednej umowy na okres próbny, gdy ta sama osoba ma zostać zatrudniona do wykonywania innego rodzaju pracy lub po upływie co najmniej 3 lat od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę.
5. Najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące zakazu konkurencji po przejściu zakładu pracy
W ostatnim czasie Sąd Najwyższy dwukrotnie wypowiedział się na temat obowiązywania zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy w przypadku przejścia zakładu pracy (w wyroku z dnia 11 lutego 2015 r., sygn. akt I PK 123/14 oraz uchwale z dnia 6 maja 2015 r., sygn. akt III PZP 2/15). W obu przypadkach Sąd Najwyższy uznał, że nowy pracodawca, który przejmuje zakład pracy wraz z zatrudnionymi w nim pracownikami, nie jest związany umowami o zakazie konkurencji zawartymi z tymi pracownikami przez wcześniejszego pracodawcę. Nie zmienia tego nawet wpisanie takiej klauzuli do umowy o pracę.
A zatem, w świetle powyższego stanowiska, jeżeli chcemy mieć pewność, że przejęty pracownik jest związany zakazem konkurencji z nowym pracodawcą, powinniśmy zawrzeć z takim pracownikiem nową umowę o zakazie konkurencji.
Kolejne informacje o nadchodzących zmianach w prawie pracy ukażą się w tej sekcji już wkrótce!
