Aż 80% Polaków wierzy w znalezienie kolejnego zatrudnienia, a 2 na 3 spośród badanych jest zadowolona z wykonywanej pracy – wykazują wyniki badania opinii pracowników „Monitor Rynku Pracy” zrealizowanego przez Instytut Badawczy Randstad. Sytuacja gospodarcza i stagnacja na rynku pracy przyczyniły się jednak do spadku wskaźnika mobilności pracowników. Pomimo deklarowanej wiary w podniesienie efektywności w przypadku zarządzania firmą przez kobiety, co drugi z badanych wolałby jednak, aby jego menadżerem był mężczyzna.
Spadek mobilności na rynku pracy
Umacniająca się stagnacja powstrzymuje pracodawców przed zwiększaniem zatrudnienia czy podwyżkami wynagrodzeń, co nie pozostaje bez wpływu na wahania mobilności zawodowej polskich respondentów. Jak pokazują wyniki międzynarodowego sondażu Instytutu Badawczego Randstad „Monitor Rynku Pracy”, spadł znacznie odsetek ankietowanych, którzy w ciągu półrocza poprzedzającego badanie zmienili pracę. Wskaźnik ten przyjmował kolejno wartości od 27% w lutym, przez 21% w maju, by w sierpniu br. spaść do 17%. Wraz z rotacją na rynku pracy zmalał indeks mobilności* Polaków wynosząc 105 punktów (wobec 108 poprzednim badaniu w V br., oraz 117 w II/2011). Wynik ten pozostaje jednak najwyższym spośród pozostałych badanych krajów.
Jak tłumaczy Agnieszka Bulik, Członek Zarządu Randstad: „Na początku 2011 roku rynek pracy dostarczał nam więcej szans na zmianę zatrudnienia, większa była zatem nasza mobilność zawodowa. Dotychczasowe optymistyczne nastawienie pracowników osłabiane jest jednak przez przedłużającą się sytuację niepewności oraz utrzymujące się dość ostrożne nastawienie pracodawców do planów na przyszłość. Polacy, nie wiedząc co przyniosą kolejne miesiące, odkładają myślenie o zmianie pracy szukając pewności u obecnego pracodawcy. Pamiętając o sezonowości rynku pracy pociągającej za sobą zmniejszenie liczby ofert w okresie zimowym, można spodziewać się, że wskaźnik ten w ciągu najbliższych miesięcy będzie dalej malał”.
We wszystkich badanych krajach średni odsetek osób, które w ciągu pół roku przed badaniem zmieniły pracę praktycznie nie uległ zmianie i wyniósł 18% (vs. 18,2% V/11). Zmianie nie uległ także wskaźnik poziomu aktywnego poszukiwania pracy, który już od kilku edycji badania niezmiennie wynosi 11%. W Polsce wskaźnik ten wyniósł natomiast 15% utrzymując nas nadal w czołówce badanych krajów.
Z optymizmu w pragmatyzm?
Pomimo takiej sytuacji wzrostowi nie uległ wskaźnik osób obawiających się utraty pracy. Nadal pozostajemy też jednym z najbardziej optymistycznie nastawionych narodów spośród badanych krajów. O możliwości znalezienia jakiegokolwiek zatrudnienia jest przekonanych 80% polskich respondentów.
Być może to dobre „samopoczucie” wynika częściowo nie tylko z wrodzonego optymizmu, ale również rosnącej elastyczności na rynku pracy. W porównaniu do poprzednich lat, częściej i chętniej sięgamy po stanowiska nie związane ze zdobytym wykształceniem. Bardziej jesteśmy też otwarci na inne formy zatrudnienia. Ten pragmatyzm owocuje mniejszymi problemami przy poszukiwaniu nowego miejsca pracy i możliwością szerszego wyboru pośród dostępnych stanowisk. – tłumaczy Agnieszka Bulik.
Podobnie jak w poprzedniej fali badania, blisko 2 na 3 polskich respondentów przyznało również, że jest zadowolona z aktualnie wykonywanej pracy. W zestawieniu z pozostałymi badanymi krajami, pośród których prym wiedzie Norwegia (81% zadowolonych z pracy), nasza pozycja nie uległa zmianie.
W porównaniu do wyników z poprzedniego kwartału, nastąpiła zmiana w hierarchii przyczyn podawanych jako powód zmiany zatrudnienia. Wzrosło znaczenie lepszych warunków pracy, które było przyczyną zmian u prawie połowy badanych (46% vs. 32% V/11). Nadal jednak w znacznym stopniu przepływem pracowników kierują zmiany struktury
w polskich przedsiębiorstwach (32% vs. 33% V/11).
Wzrost znaczenia lepszych warunków zatrudnienia przy podejmowaniu decyzji o zmianie pracodawcy oznacza, że mimo niekorzystnej sytuacji i związanych z nią obaw, Polska na mapie niepokojów w Europie ma się całkiem dobrze. Nadal jednak dla wielu z nas prywatne ambicje i chęć zmian są spychane na dalszy plan przez czynniki niezależne, jak np. reorganizacja struktury firmy, w której pracujemy. Otoczenie rynkowe wskazuje na to, że Polacy przez długi jeszcze czas będą musieli przyjąć postawę pragmatyczną i poczekać na luksus kierowania się własnymi pobudkami przy zawodowych wyborach. – ocenia Agnieszka Bulik.
Płeć rynku pacy?
W obecnej edycji sondażu „Monitor Rynku Pracy” badaniu poddane zostało również postrzeganie sytuacji kobiet w ich środowisku zawodowym. Uzyskane wyniki wskazują na wyraźną dyskryminację ze względu na płeć przy podejmowaniu decyzji o zatrudnieniu pracownika. Co prawda aż 52% polskich respondentów deklaruje, że właściwe funkcjonowanie firmy wiąże z równym podziałem jej pracowników na mężczyzn i kobiety, jednakże grupa respondentów, którzy wolą pracować z mężczyznami (59%) jest zdecydowanie większą od tej preferującej pracę z kobietami (39%). Polska zajęła też pierwsze miejsce, z ponad 40% udziałem respondentów twierdzących, że rekrutacje przeprowadzane są na korzyść mężczyzn. Co ważne sądzi tak jedynie 1/3 respondentek (kobiet) i ponad połowa respondentów (mężczyzn). Jedynie 1/3 zapytanych Polek woli pracować z innymi kobietami, a zdecydowanie przeciwna pracy w gronie kobiecym jest jedna na sześć Polek. Wśród 2/3, które preferują męskie towarzystwo w gronie współpracowników aż jedna trzecia zdecydowanie opowiada się za przewagą męskiej płci w swoim środowisku pracy. Co więcej niespełna 2/3 wszystkich ankietowanych Polek preferuje pracować pod kierownictwem mężczyzny, lecz dla aż ¼ preferencja ta jest bardzo silna.
Maura Merson, ekspert Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, komentuje te wyniki następująco – „Zmianie ulega struktura polskiego bezrobocia. Obok problemu rosnącej grupy młodych osób bez pracy, pojawia się kolejny problem, jakim jest wzrost udziału kobiet w populacji bezrobotnych (wzrósł on o ponad 5 punktów procentowych w ciągu niespełna 2 lat, wynosząc obecnie 55%). Obecnie w rejestrach urzędów pracy znajduje się ponad milion kobiet, a wg wskazań Badania Ekonomicznej Aktywności Ludności co dziesiąta kobieta w I połowie br. pozostawała bez pracy. Szczególnie zagrożone wykluczeniem zawodowym są młode kobiety, bez doświadczenia zawodowego, które decydują się na pozostanie w domu ze względu na brak perspektyw na rynku pracy. Szokujące jest natomiast, że nawet wśród kobiet, a nie tylko wśród mężczyzn, przeważa przekonanie o tym, że lepszym przełożonym lub managerem będzie mężczyzna.”
——————————————–
Badanie “Monitor Rynku Pracy” Randstad
Monitor Rynku Pracy jest kwartalnym badaniem realizowanym już w 29 krajach Europy, Azji, Australii i obu Ameryk (kraje biorące udział w badaniu: Holandia, Francja, Niemcy, Luksemburg, Belgia, Dania, Wielka Brytania, Włochy, Norwegia, Szwecja, Szwajcaria, Grecja, Polska, Węgry, Czechy, Słowacja, Turcja, Australia, Nowa Zelandia, Stany Zjednoczone, Kanada, Meksyk, Chiny, Argentyna, Indie, Japonia, Singapur, Chile). Badanie po raz pierwszy przeprowadzono na początku 2010 roku.
„Monitor Rynku Pracy” jest realizowany poprzez ankiety wypełniane on-line w grupie respondentów w wieku od 18 do 64 lat, pracujących minimum 24 godziny w tygodniu (z wykluczeniem osób samozatrudnionych). Dobór prób dla badanych populacji jest przeprowadzany przez międzynarodowy instytut Survey Sampling International. Próba w Polsce wynosi 405 respondentów (w całym badaniu wzięło udział w tej fali 13.565 osób). Bieżące badanie zostało zrealizowane w okresie 18 lipca – 8 sierpnia 2011 r.
*Integralną częścią badania Monitor Rynku Pracy jest stworzony „Indeks mobilności”, odzwierciedlający przewidywania pracowników co do prawdopodobieństwa zatrudnienia u innego pracodawcy w kolejnych 6 miesiącach (zarówno w przypadku podjęcia podobnej, jak i zupełnie innej pracy). Punktem startowym dla obliczeń indeksu jest agregacja odpowiedzi wszystkich respondentów badania w jego pierwszej edycji międzynarodowej (03/2010), stanowiąca wyjściowy poziom 100 punktów.
