Efektywna mama w pracy

19 listopada 2009

mummy Efektywna mama w pracy. Wnioski z badań dotyczących powrotu kobiet na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem dziecka.

Powrót na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem dziecka czy też samo rozważanie decyzji o powrocie, dla większości kobiet jest sytuacją wywołującą stres. Wiele z nich zadaje sobie pytania: w jaki sposób zorganizować opiekę nad dzieckiem? Jak zostanę przyjęta przez pracodawcę i współpracowników? Co stanie się, jak moje dziecko zachoruje i jak zareaguje pracodawca kiedy wezmę zwolnienie lekarskie?

Powyższe pytania odzwierciedlają trudności, z jakimi musi uporać się kobieta łącząca rolę matki z rolą pracownika. Przyjrzyjmy się zatem wynikom najnowszych badań „Mama w pracy – społeczne uwarunkowania powrotu kobiet na rynek pracy po przerwie związanej z wychowaniem dziecka” zrealizowanych przez firmę HRP, w których kobiety wypowiadały się na temat trudności jakie napotykają oraz ułatwień, jakie pomogłyby im w godzeniu sfery rodzinnej z zawodową.

W opinii kobiet pierwsze miesiące w pracy, po przerwie związanej z urodzeniem dziecka, to czas, w którym od nowa muszą „zapracować” na swoją pozycję zawodową – zdobyć zaufanie pracodawcy i pokazać, że są dobrymi pracownikami (lub nawet lepszymi niż przed ciążą). Jednym z najważniejszych problemów dla kobiet jest to, czy poradzą sobie z łączeniem obowiązków zawodowych z rodzinnymi, tak by być dyspozycyjnymi i sprostać wymaganiom pracodawców.

Największą trudność w łączeniu pracy zawodowej z obowiązkami domowymi stanowi zapewnienie odpowiedniej opieki nad dzieckiem. Kobiety podkreślają, że godziny otwarcia żłobków i przedszkoli, nie są dostosowane do godzin pracy rodziców. W przypadku, kiedy wyłącznie na nich spoczywa odpowiedzialność odbierania dziecka z placówki opiekuńczej, a placówka ta jest otwarta do godziny szesnastej, kobiety zmuszane są do zwalniania się z pracy i tym samym odbierane są przez pracodawców jako „niedyspozycyjne” lub „mało zaangażowane”.

Relacje kobiet pokazują, że pracodawcy przyjmując je do pracy pytają, co będzie jeśli dziecko się rozchoruje, czy będzie miało zapewnioną opiekę. Zwracają uwagę, że pracodawcy patrzą na nie głównie przez pryzmat roli matki i problemów związanych z ich nieobecnością z powodu chorób dziecka. Należy zaznaczyć, że posiadanie dziecka czy też planowanie następnego – w opiniach badanych kobiet – może prowadzić do tego, że pracodawca przestanie inwestować w rozwój swojej pracownicy.

Panujący wzorzec kulturowy ról kobiecych i męskich w polskim społeczeństwie powoduje, że kobiety niewspółmiernie częściej od mężczyzn biorą urlopy macierzyńskie, wychowawcze, a później także zwolnienia lekarskie na chorujące dziecko. Zdaniem uczestniczek badania, rola kobiety jako matki jest silnie połączona w świadomości otoczenia z rolą pracownika, natomiast – w przypadku mężczyzn – te dwie sfery życia nie przenikają się. Pracodawcy nie interesują się, czy mężczyzna planuje bądź czy ma dzieci, co zrobi, jak dziecko się rozchoruje i czy będzie miał je z kim zostawić. Ojcowie w nikłym stopniu korzystają ze zwolnień lekarskich na opiekę nad swoim potomstwem. Brak zaangażowania mężczyzn w tym względzie wpływa na gorszą pozycję kobiet na rynku pracy.

Firmy, które chcą być przyjazne matkom, powinny wprowadzać zasady polityki zatrudniania kobiet, które są realizowane w krajach zachodnich takie jak m.in.: elastyczne godziny pracy, praca w domu, telepraca, praca w niepełnym wymiarze godzin, dzielenie etatów, tworzenie przyzakładowych przeszkoli i żłobków. Aby ułatwić kobietom powrót do pracy zawodowej, przełożeni powinni utrzymywać stały kontakt z pracownicami korzystającymi z urlopów macierzyńskich lub wychowawczych, w celu informowania ich o wprowadzanych zmianach w miejscu pracy czy realizowanych szkoleniach.

O innych konstruktywnych rozwiązaniach dotyczących możliwości łączenia obowiązków domowych z zawodowymi, które ułatwiają powrót kobiet do pracy zawodowej można przeczytać w publikacji „Mama w pracy – społeczne uwarunkowania powrotu kobiet na rynek pracy po przerwie związanej z wychowaniem dziecka” dostępnej od dnia 26 listopada 2009 r. na stronie internetowej: www.hrp.com.pl/mama_w_pracy

Realizator badań – firma doradcza HRP – powstała w 2004 roku w Łodzi. Tworzy ją interdyscyplinarny zespół specjalistów ukierunkowany na profesjonalne działania doradcze w obszarze projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego. HRP współpracuje zarówno z klientami indywidualnymi, organizacjami pozarządowymi, jak i jednostkami samorządu terytorialnego. Oferta HRP obejmuje doradztwo przy tworzeniu i realizacji projektów badawczych, szkoleniowych i promocyjnych, a także badania ewaluacyjne i specjalistyczne szkolenia z zakresu zarządzania projektami i równości szans na rynku pracy. Do 2009 roku zespół HRP stworzył, skonsultował i zarządzał blisko 70 projektami zleconymi przez klientów zewnętrznych i zrealizował 14 projektów własnych. Więcej informacji o działalności HRP znajduje się na stronie www.hrp.com.pl.

Autor: Julita Czernecka