W dniu dzisiejszym w Warszawie odbywa się konferencja “Foresight Kadr Nowoczesnej Gospodarki” zorganizowana przez PARP w celu prezentacji najważniejszych wniosków projektu badawczego o powyższym tytule. Raport z prowadzonych badań przygotowany został wcześniej, dlatego dla tych, którzy nie mogli przybyć na konferencję przygotowaliśmy zestawienie wybranych wniosków.
Rynek pracy XXI wieku
- Transformacja rynku pracy będzie kształtowana przez następujące procesy : wzrastająca liczba osób mająca dostęp do wykształcenia, w tym wyższego, starzenie się społeczeństwa krajów wysokorozwiniętych, spadek urodzeń poniżej poziomu odtworzenia, malejąca populacja osób aktywnych zawodowo, wzrastająca długość życia, migracje.
- Problem niedoboru kadr stanie się szczególnie dotkliwy gdy gospodarki światowe zaczną wychodzić z kryzysu finansowego.
- Należy zwrócić szczególną uwagę na kobiety, których potencjał jako pracowników nie jest całkowicie wykorzystany i doceniany.
- Następna dekada będzie się charakteryzowała wzrostem popytu na wysoko kwalifikowaną i elastyczną kadrę pracowników oraz stanowiskami pracy wymagającymi wyższych umiejętności.
- Priorytetem dzisiejszych pracodawców powinno być prognozowanie i planowanie rozwoju zasobów kadrowych w firmach. Bez prowadzenia analiz i planowania, wiele przedsiębiorstw może nie być w stanie dalej się rozwijać i zaspokajać oczekiwań klientów z powodu braku wykwalifikowanych kadr.
Zapotrzebowanie na zawody przyszłości
W związku z intensywnym rozwojem nowych technologii przewiduje się wzrost zapotrzebowania na następujących specjalistów:
- z zakresu projektowania, wytwarzania i badania maszyn i urządzeń z wykorzystaniem inżynierii materiałowej, w tym nanomateriałów związanych z możliwościami ich precyzyjnego kształtowania;
- specjaliści zarządzający wiedzą inżynierską z dziedziny nanotechnologii, gotowej do stosowania w procesie projektowania nowych produktów
- specjaliści z zakresu wykorzystania wiedzy pozyskanej z zewnątrz: uczenie się od kooperantów, klientów i konkurentów.
- z zakresu sprzedaży licencji, patentów, idei biznesowych, zakupu firm z komplementarnymi technologiami, umiejący tworzyć nowe firmy technologiczne.
- potrzebna będzie także kadra przygotowana do komercjalizacji wyników prac naukowo-badawczych.
- specjaliści z zakresu nowych technologii energetycznych, logistyki i rolnictwa energetycznego
- specjaliści do biur projektów, firm konsultingowych, instytutów B+R oraz zakładowych wydziałów badawczych, technolodzy oraz samodzielni producenci chemikaliów.
Pracownik przyszłości
Obserwowany rozwój rynków i zmian technologicznych pozwala prognozować popyt na nowe zawody w szczególności w branży informatycznej, biotechologicznej, medycznej, finansowej, edukacyjnej, bezpieczeństwa oraz rozrywki.
Wśród ogólnych kompetencji pracowników podkreśla się przede wszystkim elastyczność i mobilność,
znajomość technologii informatycznych, znajomość języków obcych branżowych, wykorzystanie
technologii mobilnych, umiejętność pracy w zespole, zarządzania zespołami oraz ugruntowane
podstawy matematyki.
Niezależnie od profilu kształcenia, nowoczesny pracownik będzie musiał dysponować całym zestawem tzw. umiejętności miękkich, bez których utrzymanie pracy będzie niezwykle trudne. Elastyczność i chęć uczenia się to podstawowe cechy pracownika przyszłości, gdyż w XXI wieku od pracownika będzie się wymagało sprawnego władania wszystkimi zdobyczami techniki i posiadania umiejętności w zakresie komunikacji międzyludzkiej.
Jednocześnie wszystko wskazuje na to, że najbardziej poszukiwanym pracownikiem będzie wszechstronnie przygotowany absolwent szkoły czy uczelni, który co najmniej kilka razy w życiu zmienia zawód i będzie w stanie dostosować się do potrzeb rynku. To jest główne wyzwanie stojące przed kadrami przyszłości.
Umiejętności kadry zarządzającej
Kadra zarządzająca – oprócz wiedzy specjalistycznej – powinna posiadać określone kwalifikacje i umiejętności
pozwalające na funkcjonowanie firm w globalnej gospodarce takie jak:
- współdziałanie z sieciami współpracy,
- kształtowanie kultury innowacyjnej przedsiębiorstwa,
- zarządzanie prawami własności intelektualnej,
- komunikacja zewnętrzna i wewnętrzna,
- zarządzanie złożonymi projektami,
- zarządzanie ryzykiem projektowym,
- zarządzanie kryzysowe,
- zarządzanie innowacyjnymi inwestycjami,
umiejętność badania i analizy rynku oraz rozwoju technologii, - wykonywania biznesplanów,
sprawozdawczości podatkowej, - normalizacji,
- prowadzenia oceny zgodności wyrobów i prawa ochrony własności intelektualnej,
- umiejętność komunikowania się z grupami interesariuszy,
- umiejętność odniesienia się do globalnej perspektywy w planowaniu rozwoju zakładów,
- umiejętność nawiązania współpracy z pracownikami sektora B+R, a nawet pozyskania ich dla firmy (osoby
z tytułem naukowym doktora pracujące w firmie), - umiejętność współpracy ze szkołami wyższymi
w celu wsparcia procesu kształcenia kadr poprzez staże w zakładzie, - umiejętność doboru kadr,
umiejętność motywowania pracowników, - umiejętność współpracy ze specjalistami z innych dziedzin
nauki (zespoły interdyscyplinarne), - znajomość prawa i rynku (w tym zwłaszcza europejskich
oraz międzynarodowych regulacji w zakresie bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska).
Czytaj więcej w raporcie PARP.
Źródło: PARP
Preentujemy wybrane wnioski
Rynek pracy XXI wieku
Transformacja rynku pracy: wzrastająca liczba osób mająca dostęp do wykształcenia, w tym wyższego, starzenie się społeczeństwa krajów wysokorozwiniętych, spadek urodzeń poniżej poziomu odtworzenia, malejąca populacja osób aktywnych zawodowo, wzrastająca długość życia, migracje.
Problem niedoboru kadr stanie się szczególnie dotkliwy gdy gospodarki światowe zaczną
wychodzić z kryzysu finansowego.
Należy zwrócić szczególną uwagę na kobiety, których potencjał jako pracowników nie jest całkowicie wykorzystany i doceniany.
Następna dekada będzie się charakteryzowała wzrostem popytu na wysoko kwalifikowaną i elastyczną kadrę pracowników oraz stanowiskami pracy wymagającymi
wyższych umiejętności.
Priorytetem dzisiejszych pracodawców powinno być prognozowanie i planowanie rozwoju zasobów
kadrowych w firmach. Bez prowadzenia analiz i planowania, wiele przedsiębiorstw może nie
być w stanie dalej się rozwijać i zaspokajać oczekiwań klientów z powodu braku wykwalifikowanych
kadr.
Kadry dla wybranych sektorów gospodarki
W związku z intensywnym rozwojem nowych technologii przewiduje się wzrost zapotrzebowania na nast1)pujących specjalistów: z zakresu projektowania, wytwarzania i badania maszyn i urządzeń z wykorzystaniem inżynierii materiałowej, w tym nanomateriałów związanych z możliwościami ich precyzyjnego kształtowania; potrzebni będą specjaliści zarządzający wiedzą inżynierską z dziedziny nanotechnologii,
gotowej do stosowania w procesie projektowania nowych produktów.
W związku ze wzrostem
roli outsourcingu, powiązanej z rynkiem technologii oraz MSP, potrzebni będą specjaliści z zakresu
wykorzystania wiedzy pozyskanej z zewnątrz: uczenie się od kooperantów, klientów i konkurentów.
Kolejną grupę kadr będą stanowili specjaliści z zakresu sprzedaży licencji, patentów, idei
biznesowych, zakupu firm z komplementarnymi technologiami, umiejący tworzyć nowe firmy
technologiczne.
Potrzebna będzie także kadra przygotowana do komercjalizacji wyników prac
naukowo-badawczych.
Specjaliści z zakresu nowych technologii energetycznych, logistyki i rolnictwa
energetycznego
specjaliści do biur projektów, firm konsultingowych, instytutów B+R oraz zakładowych wydziałów badawczych, technolodzy oraz samodzielni producenci chemikaliów.
Umiej2)cności kadry specjalistycznej
kadra zarządzająca
– oprócz wiedzy specjalistycznej – powinna posiadać określone kwalifikacje i umiejętności
pozwalające na funkcjonowanie firm w globalnej gospodarce takie jak:
współdziałanie z sieciami
współpracy, kształtowanie kultury innowacyjnej przedsiębiorstwa, zarządzanie prawami własności
intelektualnej, komunikacja zewnętrzna i wewnętrzna, zarządzanie złożonymi projektami, zarządzanie
ryzykiem projektowym, zarządzanie kryzysowe, zarządzanie innowacyjnymi inwestycjami,
umiejętność badania i analizy rynku oraz rozwoju technologii, wykonywania biznesplanów,
sprawozdawczości podatkowej, normalizacji, prowadzenia oceny zgodności wyrobów i prawa
ochrony własności intelektualnej, umiejętność komunikowania się z grupami interesariuszy, umiejętność
odniesienia się do globalnej perspektywy w planowaniu rozwoju zakładów, umiejętność
nawiązania współpracy z pracownikami sektora B+R, a nawet pozyskania ich dla firmy (osoby
z tytułem naukowym doktora pracujące w firmie), umiejętność współpracy ze szkołami wyższymi
w celu wsparcia procesu kształcenia kadr poprzez staże w zakładzie, umiejętność doboru kadr,
umiejętność motywowania pracowników, umiejętność współpracy ze specjalistami z innych dziedzin
nauki (zespoły interdyscyplinarne), znajomość prawa i rynku (w tym zwłaszcza europejskich
oraz międzynarodowych regulacji w zakresie bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska).
Pracownik przyszłości
Obserwowany rozwój rynków i zmian technologicznych pozwala prognozować popyt na nowe
zawody w szczególności w branży informatycznej, biotechologicznej, medycznej, finansowej,
edukacyjnej, bezpieczeństwa oraz rozrywki.
W odniesieniu do kadry zarządzającej, według opinii ekspertów uczestniczących w niniejszym projekcie, oczekuje się rozwoju kompetencji w zakresie umiejętności
funkcjonowania w otoczeniu międzynarodowym, pracy w zespole, zarządzania zespołami,
kreatywności i przedsiębiorczości, zarządzania wiedzą, komunikacji interpersonalnej, mobilności,
ochrony własności intelektualnej, matematyki.
Wśród ogólnych kompetencji pracowników podkreśla się przede wszystkim elastyczność i mobilność,
znajomość technologii informatycznych, znajomość języków obcych branżowych, wykorzystanie
technologii mobilnych, umiejętność pracy w zespole, zarządzania zespołami oraz ugruntowane
podstawy matematyki.