Na sukces firmy składa się wiele elementów. W obszarze zarządzania zasobami ludzkimi jest to przede wszystkim silnie zmotywowany i zaangażowany zespół. Jakie pozafinansowe systemy motywacyjne działają i o czym warto pomyśleć?
Działy HR skupiają swoją uwagę na utrzymywaniu pracowniczej motywacji na możliwie wysokim poziomie, szukając coraz to nowych sposobów i narzędzi. Ich zadaniem jest nie tylko przyciąganie do firmy jak najlepszych specjalistów, ale również zatrzymanie w firmie tych najbardziej wartościowych. Motywowanie ich do wydajniejszej pracy i utrzymanie wysokiego poziomu zadowolenia, czyli spowodowanie, aby naszym pracownikom „chciało się chcieć”. Zacznijmy od odpowiedzenia sobie na pytanie, co ich motywuje do pracy, a jakie elementy są powodem spadku zaangażowania. Co najczęściej może demotywować pracowników? Między innymi nierealne cele, nadmierna i przesadna krytyka, brak zaufania i decyzyjności, stałe ignorowanie pomysłów i rozwiązań czy niedopasowanie zadań do ambicji i faktycznych umiejętności pracownika. Określając powody demotywacji i bodźce zwiększające zaangażowanie, będziemy w stanie dopasować do naszej firmy, celów i możliwości narzędzia pozwalające budować skuteczny systemy motywacyjne.
Nie od dziś wiemy, że systemy motywacyjne przede wszystkim dzielimy na dwa rodzaje – finansowe oraz pozafinansowe. Finansowe to oczywiście wszystkie rozwiązania związane z gratyfikacją pieniężną – systemy premii, bonusów czy nagród. Jednak czy nawet regularne podwyżki naprawdę pozwalają na utrzymanie odpowiedniego poziomu motywacji do pracy? Oczywiście, że nie. Uzależnione jest to od wyznawanych wartości, etapu życia czy aktualnych potrzeb kandydata czy pracownika. Dlatego coraz częściej pracodawcy swoją uwagę skupiają na pozafinansowych narzędziach motywacji.
Motywacja pozafinansowa
Jest to szereg niefinansowych rozwiązań mających wpływać na stosunek pracownika do wykonywanej pracy. Pracownicy, poza wynagrodzeniem, oczekują od pracodawcy stałego potwierdzenia swojej wartości, zaspokajania ich aspiracji zawodowych i po prostu zadowolenia ze swojej pracy.
Celem pozafinansowych gratyfikacji jest przyciągniecie do firmy dobrych kandydatów oraz lepsza i skuteczniejsza integracja pracowników z organizacją, tworzenie dobrej atmosfery pracy, partnerskich relacji i pozytywnego wizerunku naszej firmy jako pracodawcy. Tworząc portfel benefitów pracowniczych, budujemy silną wieź między pracownikiem a organizacją. Wszystko po to, by z jednej strony wzmocnić poczucie satysfakcji i motywacji do pracy, a z drugiej, by ewentualna zmiana pracy wiązała się dla pracownika z koniecznością rezygnacji z wielu benefitów, które obecnie są dla niego standardem.
Narzędzia motywacyjne
Wachlarz narzędzi, które możemy wykorzystywać do motywacji pozapłacowej jest naprawdę bardzo szeroki. Pracodawcy prześcigają się w coraz to nowych pomysłach na benefity pozapłacowe mające motywować pracowników i przyciągać do organizacji nowe talenty. Ważne jest, aby dostosować dostępne narzędzia do potrzeb zarówno pracodawcy (jego wartości, celów czy kultury organizacyjnej), jak i pracowników (rzeczywistych oczekiwań).
Narzędzia motywacyjne możemy najprościej podzielić na dwie części: podstawowe i dodatkowe. Podstawowe to tak naprawdę najprostsze (i najtańsze) rozwiązania, o których niestety najczęściej pracodawcom zdarza się zapominać, tj. uznanie i pochwała, partnerski styl zarządzania, dobra atmosfera w pracy, przyjazne relacje czy odpowiednio funkcjonująca komunikacja wewnętrzna. Każdy z nas lubi być szczerze chwalony za dobrze wykonywaną pracę i każdy z nas tego potrzebuje. Taki dowód uznania nie kosztuje nic, a dodaje nam skrzydeł – ważne, aby było to szczere i nienadużywane. Do tego rodzaju motywatorów zaliczamy także możliwość awansu, stabilizację i pewność zatrudnienia, odpowiedzialność i samodzielność w realizowanych projektach czy regularną informację zwrotną.
Dodatkowe to wszystkie te, do realizacji których musimy wykorzystać „ekstra” zasoby. W tym przypadku wachlarz jest tak naprawdę nieograniczony. Chodzi tu zarówno o standardowe, wszystkim znane benefity, tj. szkolenia, spotkania integracyjne, pakiety medyczne, karty sportowe czy dofinansowanie nauki języków. Do motywatorów pozafinansowych zaliczane są także dodatkowe dni urlopu przyznawane przez firmę, np. z okazji ślubu, dopłata za wynajęte mieszkanie, samochód służbowy, prenumerata branżowego czasopisma, zniżki na produkty będące w ofercie firmy, wszystkie realizowane w organizacji programy rozwojowe, np. programy talentów czy programy mentoringowe, możliwość udziału pracowników w rekrutacji wewnętrznej czy indywidualnie tworzone ścieżki kariery.
Innowacje i niecodzienne pomysły
Firmy prześcigają się w coraz bardziej innowacyjnych i niecodziennych pomysłach na pozapłacowe benefity dla pracowników. Wśród nich spotkać możemy, np. darmowe bilety do kina czy na wydarzenia sportowe, dofinansowanie zdrowych lunchów, pokoje relaksu w miejscu pracy (z leżankami, piłkarzykami czy PlayStation), wsparcie akcji charytatywnych, w które pracownik angażuje się prywatnie czy w realizacji jego pasji, np. dofinansowanie lekcji nurkowania, zakup nowego sprzętu do wspinaczki wysokogórskiej itp.
Ze względu na stale rosnącą liczbę nowych narzędzi motywacji pozapłacowej, coraz więcej firm decyduje się na tzw. systemy kafeteryjne. Jest to koszyk czy inaczej menu benefitów, z którego każdy pracownik (jak w kawiarni właśnie) wybiera sobie to, co uważa za najbardziej wartościowe i dopasowane do jego aktualnych potrzeb. Główną korzyścią płynącą z tego rozwiązania jest możliwość personalizacji, a przecież im bardziej dopasowane narzędzie, tym większa szansa na właściwe zmotywowanie pracownika.
Co dają pozapłacowe systemy motywacyjne?
Pomimo, że wynagrodzenie, bonusy czy premie są konieczne, by zaspokoić podstawowe potrzeby pracowników, to jednak stanowią one część motywacji krótkotrwałej. Nie da się ukryć, że motywowanie pozafinansowe wciąż stanowi ogromne wyzwanie dla pracodawców, a to dlatego, że potrzeby zespołów i poszczególnych pracowników są bardzo różnorodne. Jest jednak bardziej wiążące dla pracownika i powoduje dłuższe utrzymanie poziomu motywacji i zaangażowania. Pomimo wielu trudności w zbudowaniu właściwego dla organizacji i odpowiadającego na potrzeby pracowników systemu motywacyjnego, warto zadać sobie ten trud. Każda przemyślana inwestycja w ludzi zawsze przyniesie zysk – a przecież o to w biznesie chodzi.
Autor:
Alicja Jurga, HR Specialist, Politan
W branży HR od 6 lat. W firmie odpowiada za działania z obszaru miękkiego HR. Specjalizuje się w rekrutacjach i employer brandingu. Ma doświadczenie w prowadzeniu procesów rekrutacyjnych, szkoleń i działań rozwojowych, budowaniu strategii komunikacji i organizacji eventów firmowych.
Programy motywacyjne są świetnym sposobem na wynagrodzenie pracownika za odpowiednią realizację planu, jak i na motywację go do trzymania odpowiedniego poziomu oraz do podniesienia poprzeczki wyżej. Dobry pracownik, a szczególnie handlowiec jest wart więcej niż złoto. Dlatego doceniajmy ich wkład w rozwój firmy i sprawmy, aby czuli się docenieni.