Specyfika współczesnego rynku sprawia, że formułowane są coraz wyższe wymagania w pracy. Jakie zatem czynniki wpływają na well-being pracowników, a tym samym na ich zaangażowanie?
Próbą odpowiedzi na to pytanie jest zaproponowany przez A. Bakker i E. Demerouti (2007) model JD-R (Job Demand-Resources). Istotą tego modelu jest założenie, że czynniki wpływające na well-being pracowników można podzielić na dwie kategorie: wymagania w środowisku pracy i posiadane zasoby. Przy czym na wymagania związane z wykonywaną pracą składają się m.in. jej złożoność, ambitność, przeciążenie pracą, wymagania fizyczne i zagrożenia w miejscu pracy.
Badania pokazały, że mamy do czynienia z dwoma równoległymi procesami. Z jednej strony, wysokie wymagania w pracy mogą powodować wyczerpanie intelektualne i fizyczne pracownika, co w konsekwencji jest przyczyną obniżenia poziomu energii, a także problemów zdrowotnych (proces wyczerpania zdrowotnego). Z drugiej strony, posiadane zasoby sprzyjają zaangażowaniu pracowników i efektywnemu wypełnianiu obowiązków zawodowych (proces motywacyjny). Co istotne, przeprowadzono również badania, które pokazują, że posiadane zasoby mogą łagodzić negatywny wpływ wynikający z wymagań pracy. Jak również potwierdzono motywacyjny aspekt posiadanych zasobów w sytuacji, gdy wymagania pracy są wysokie.
W artykule Safety at Work: A Meta-analytic Investigation of the Link Between Job Demands, Job Resources, Burnout, Engagement, and Safety Outcomes (w: Journal of Applied Psychology, styczeń 2011) autorstwa Jennifer D. Nahrgang, Frederick P. Morgeson, David A. Hofmann przedstawiono wyniki badania, którego celem było sprawdzenie, jak szkodliwe działanie mają wymagania pracy, w jakim zakresie pomocne są posiadane zasoby pracy w kontekście takich aspektów jak wypalenie zawodowe, zaangażowanie i bezpieczeństwo w pracy. Badacze chcieli sprawdzić, na ile teoria JD-R pozwala wyjaśnić powyższe zależności.
Wnioski z badania przedstawiają się następująco:
– wyczerpanie fizyczne i intelektualne powoduje wypalenie zawodowe, problemy zdrowotne i większą ilość wypadków w pracy,
– zaangażowany pracownik jest bardziej zmotywowany do zachowania bezpieczeństwa w miejscu pracy,
– posiadane zasoby, takie jak autonomia w miejscu pracy, wsparcie ze strony współpracowników i przełożonego, udział w procesie podejmowania decyzji, praca zespołowa, pozytywna atmosfera w pracy, wynagrodzenie, uzyskiwanie informacji zwrotnej, stabilność zatrudnienia, wiedza na temat bezpieczeństwa w miejscu pracy łagodzą negatywny wpływ wymagań. Czynniki te zwiększają zaangażowanie, a także zmniejszają prawdopodobieństwo wypadków w pracy.
Badanie wykazało, że niezależnie od branży, wprowadzenie wspierającego środowiska pracy stanowi najważniejszy zasób zmniejszający ryzyko wystąpienia wypalenia zawodowego i nieprawidłowości w zakresie zachowania bezpieczeństwa w pracy oraz zwiększa zaangażowanie pracowników.
Źródło: ioatwork.com, arnoldbakker.com
Warto zobaczyć również: „Towards a model of work engagement” A.A. Bakker, E. Demerouti
