Z mobbingiem możemy spotkać się niemal w każdej firmie. Nie wszyscy znają jednak swoje prawa i posłusznie zgadzają się na takie traktowanie. Inni, ze strachu przed utratą pracy wolą milczeć. W czasach kryzysu w wielu firmach pracodawca „zacisnął” pasa. Problem w tym, że oszczędności dotyczą jedynie pracowników, pracodawca nadal żyje ponad stan. Jednak każdy, zarówno pracownik szeregowy jak i kierownik boją się o swoje „stołki” bo mają świadomość, że trudno będzie znaleźć teraz pracę. I co się wtedy dzieje?
Pracodawca „obcina” premie, redukuje szkolenia, na które wysyłani są pracownicy, zwalnia etc. Problem jednak nie jest w samych oszczędnościach. Gdyby pracodawca wszystkim obciął premie, nikogo nie wysłał na szkolenie było by wszystko w porządku ale dotyczy to jedynie wybranych osób, „ofiar”.
Pracodawca w taki sposób chce zmusić pracownika do podjęcia decyzji o samodzielnym odejściu z miejsca pracy. Zaoszczędzi wówczas podwójnie – nie zapłaci premii a długoletniemu pracownikowi odprawy.W innej firmie pracownik mamiony jest obietnicami awansu, pracuje zatem dając z siebie wszystko. Angażuje się w każde przedsięwzięcie, proponuje pomoc w rozwiązywaniu problemów nawet jeśli jest to związane z poniesieniem prywatnych kosztów, jest do dyspozycji 24 godziny na dobę.
Wszystko po to aby pracodawca miał wykonane najlepiej wszystkie zadania, a wiadomo, że pracownik marzący o awansie, podwyżce jest skłonny wiele zrobić. Pracodawca jest zadowolony bo zespół dobrze wykonuje swoje obowiazki, nie buntuje się, nie ma dodatkowych kosztów w postaci premii, nagród.
W jeszcze innych firmach szef podchodzi do tematu bez skrupułów i jest bezpośredni, mówi: „jest pan kosztem dla pracodawcy”.
Takie traktowanie pracownika to mobbing i wskazuje na niego Art. 94.3. Kodeksu Pracy:
§1. Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi.
§ 2. Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
§ 3. Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
§ 4. Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.
§ 5. Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie z podaniem przyczyny, o której mowa w § 2, uzasadniającej rozwiązanie umowy. Pracownik ma jednak niewielkie szanse udowodnienia, że doszło do czegoś takiego. Dlaczego? Jest kilka powodów, dla których ofiara nie decyduje się złożyć sprawy do sądu:
1. ofiara musi udowodnić, że znęcano się nad nią przynajmniej raz w tygodnie przez pół roku,
2. świadkowie (ciężko o takich) nadal są w wielu przypadkach zatrudnieni u tego pracodawcy,
3. dowody, np. nagrania rozmów z „katem” muszą być autoryzowane na koszt ofiary,
4. biegły oceniający stan psychiczny osoby mobbingowanej jest finansowany również na koszt ofiary
Wszystko to nie jest łatwe do przejścia, zważywszy na fakt, że pozew składa się najczęściej po ustaniu stosunku pracy – skąd zatem brać środki?
Po stronie pracodawcy stoi za to armia prawników a szef najczęściej dysponuje pieniędzmi. Polskie prawo stoi niestety po jego stronie. Po co zatem ten zapis w kodeksie pracy? Dla kogo on został stworzony? Może zdaniem twórców pomysłu sam zapis rozwiązuje problem.
Autor: Zofia Jeruzel
www.sophia-30.blogspot.com
