Wystąpienia publiczne stały się nieodzownym elementem naszego życia. Niemal każdy z nas co najmniej kilka razy w roku, a może nawet kilka razy w miesiącu staje przed wyzwaniem poprowadzenia spotkania, wystąpienia przed współpracownikami, klientami, szefami lub kolegami z branży. Zdarza się, że sama myśl o konieczności wystąpienia powoduje niepokój, który często nasila się wraz z nadchodzącym wydarzeniem, a w chwili gdy stajemy na scenie kompletnie nas paraliżuje. Stres może nam odebrać głos, pamięć, czy wywołać w naszym ciele fizjologiczny dyskomfort, taki jak np. drżenie rąk, nadmierne pocenie się czy ból brzucha. Brzmi znajomo?
Skąd się bierze stres? Stres to reakcja organizmu na stresor, który mózg identyfikuje jako zagrożenie. Publiczność, zwykle w dużej przewadze wobec osamotnionego prezentera, może być odbierana przez „gadzią” część naszego mózgu jako niebezpieczeństwo, uruchamiając naturalną reakcję obronną naszego organizmu. W wyniku tej mobilizacji serce pompuje krew i dostarcza tlen do mięśni, zatem zaczyna bić szybciej, oddech przyspiesza i staje się płytki. Warto wiedzieć, że możesz stawić czoła tremie i sprawić, że wystąpienia będą dla Ciebie znacznie łatwiejsze i przyjemniejsze, co z pewnością dostrzeże i doceni również Twoje audytorium. Oto kilka rad, jak to zrobić.
Dobrze się przygotuj
Stres powstaje gdy nasze możliwości oceniamy jako niskie, a oczekiwania jako wysokie. Im słabiej oceniamy swoje możliwości, tym większa trema. Im większe oczekiwania wobec nas, tym większy staje się dysonans pomiędzy tym, co jestem w stanie zrobić a tym czego oczekuje ode mnie środowisko lub ja sam. Zmniejsz ten dysonans, podnosząc swoje możliwości, dobrze się przygotuj. Spraw, aby nic Cię nie zaskoczyło.
Na etapie przygotowania wystąpienia:
Określ CEL swojego wystąpienia – zastanów się co chcesz osiągnąć.
Poznaj audytorium – zastanów się kim są Twoi słuchacze, co jest dla nich ważne, co szczególnie może ich zainteresować.
Zastanów się CO chcesz przekazać – co ma pozostać w głowach twoich słuchaczy, co mają zapamiętać, wypisz najważniejsze punkty.
Pomyśl JAK chcesz to zrobić – mając wiedzę o tym, jaki jest cel Twojej prezentacji, kim jest audytorium oraz co chcesz przekazać, zastanów się jak to zrobisz, określ co Ci będzie potrzebne, zrób plan wystąpienia.
Trenuj – trening czyni mistrza, ćwicz swoje wystąpienie przed lustrem, przed rodziną, nagrywaj się, koryguj. Zyskasz w ten sposób pewność siebie i swobodę kiedy już będziesz na scenie.
Odpocznij – zadbaj o odpoczynek dzień przed wystąpieniem, zrelaksuj się, idź na spacer, zrób coś co Cię odpręża i wprowadza w dobry nastrój. Bardzo ważne – wyśpij się. Sen zagwarantuje Ci lepszą koncentrację i sprawniej działającą pamięć.
Tuż przed wystąpieniem:
Poznaj salę, przestrzeń na której będziesz występować.
Jeśli to możliwe, obejrzyj wcześniej salę, sprawdź ustawienie krzeseł, miejsce dla mówcy, akustykę.
Sprawdź sprzęt – upewnij się, że komputer i rzutnik działają, a Ty masz wszystkie potrzebne materiały i notatki.
Zadbaj o komfort swój i słuchaczy – ustaw odpowiednią temperaturę, sprawdź czy twoja prezentacja jest widziana i słyszana.
Znajdź kogoś życzliwego – zanim zaczniesz swoje przemówienie, znajdź na sali przyjaźnie nastawiona Ci osobę. Uśmiechnij się do niej i pozwól by odwzajemniła Twój uśmiech. Zyskasz w ten sposób większą pewność siebie. Ponieważ najtrudniej jest zacząć, wypowiedz swoje pierwsze słowa patrząc na tą właśnie osobę, kiedy poczujesz się swobodnie, przenieś swój wzrok na pozostałych słuchaczy.
Oddychaj – pamiętaj, że wraz z oddechem dotleniasz swój mózg. Oddychaj głęboko przeponą, dzięki temu uspokoisz się, a Twój głos zyska siłę, będzie mocniejszy i bardziej donośny.
W trakcie wystąpienia:
Pomylisz się, graj dalej – twoje audytorium nie wie, co chcesz im powiedzieć, nawet jeśli cos pójdzie nie tak jak zaplanowałeś, nikt poza Tobą się nie zorientuje. Jeśli o czymś zapomnisz, pominiesz czy zamienisz kolejność, nie przerywaj, nie komentuj. Jeśli nie będziesz eksponował swojego potknięcia, najprawdopodobniej nikt go nie dostrzeże.
Myśl pozytywnie -pozytywne myśli zagwarantują Ci sukces. Pamiętaj, jak dobrze jesteś przygotowany, nic nie może Cię zaskoczyć.
I na koniec, albo przede wszystkim bądź dla siebie życzliwy i tolerancyjny. Każdy ma prawo do błędu, bo jak mawiał Goethe „Wszystko jest trudne, zanim stanie się łatwe”.
Autorka: Marta Krawczyk
Trener, Konsultant 4GROW
