Od stycznia 2011 roku zaczyna obowiązywać wiele nowych przepisów Kodeksu pracy, które zostają wprowadzone przepisami innych ustaw.
► Ustawa z dnia 25.11.2010 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz. U. Nr 249, poz. 1655) wprowadza przepisy, dzięki którym ojcowie adopcyjni będą mogli w szerszym niż dotychczas zakresie skorzystać z prawa do urlopu ojcowskiego.
W myśl regulacji kodeksowych sprzed wymienionej noweli, ojcowie biologiczni i ojcowie adopcyjni mogą wnioskować o udzielenie urlopu ojcowskiego wg tej samej procedury określonej w art. 1823 k.p. W § 1 tego unormowania ustalono, że pracownik–ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni (docelowo, bowiem w roku 2010 i 2011 wymiar tego urlopu wynosi 1 tydzień), nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. O ile w przypadku ojców biologicznych taka zasada nie budzi wątpliwości, o tyle w odniesieniu do rodziców adopcyjnych warunek wykorzystania urlopu do czasu ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia oznacza często, że wskazani rodzice pozbawieni są możliwości ubiegania się o urlop ojcowski. Taki stan rzeczy wynika po pierwsze z faktu, iż postępowanie w sprawie przysposobienia dziecka jest stosunkowo skomplikowane, co z kolei wpływa na jego długość. Po drugie adopcja dotyczy również dzieci, które mają już ukończony rok życia – w takiej sytuacji prawo do urlopu ojcowskiego ulega dezaktualizacji.
Dzięki nowym przepisom, które wchodzą w życie 01.01.2011 roku ojciec adopcyjny może złożyć wniosek o urlop ojcowski później niż do dnia ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. Ponadto pracownik przyjmujący dziecko na wychowanie, który wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o przysposobienie dziecka, może skorzystać z urlopu ojcowskiego w ciągu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądowego dotyczącego przysposobienia, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia. W odniesieniu do dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego terminem granicznym będzie natomiast dzień ukończenia przez dziecko 10 roku życia.
► Ustawa z dn. 24.09.2010 r. (Dz.U. Nr 224, poz. 1459), która wprowadziła Święto Trzech Króli (przypadające dnia 6 stycznia), zmodyfikowała również przepisy k.p. w zakresie ustalania wymiaru czasu pracy.
Chodzi mianowicie o nowy § 21 w art. 130 k.p., ustanawiający zasadę nieobniżania wymiaru czasu pracy w przypadku gdy święto ustawowe wypada w dniu wolnym od pracy, wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Powyższa regulacja oznacza nie tylko likwidację obowiązku udzielania pracownikom innego dnia wolnego od pracy, jeśli święto wystąpi w sobotę (zwyczajowo ten dzień określa się jako wolny z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy), umożliwia ona także elastyczne kształtowanie grafików w ten sposób, aby święta zbiegały się z dniami wolnymi – wskazanymi przez pracodawcę nie tylko w sobotę, ale również w każdym innym dniu od poniedziałku do soboty.
► Ustawa z dn. 27.08.2009 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1241, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą wprowadzającą”, wprowadza zmiany do Kodeksu pracy dotyczące układów zbiorowych pracy.
Zgodnie z art. 3 w związku z art. 123 pkt 3 ustawy wprowadzającej, z dniem 01.01.2011 r. nowe brzmienie uzyskuje § 4 i 5 w art. 240 k.p. Celem tej zmiany jest dostosowanie regulacji kodeksowych do postanowień obowiązującej od 01.01.2010 r. nowej ustawy o finansach publicznych, uchwalonej 27.08.2009 r. (Dz.U. Nr 157, poz. 1240). W ramach wymienionej ustawy o finansach publicznych zredukowano liczbę podmiotów funkcjonujących w sferze budżetowej, likwidując gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych. Taki stan prawny znalazł odzwierciedlenie w art. 240 § 4 i 5 k.p. Oznacza to, że od 01.01.2011 r. zawarcie u.z.p. dla pracowników zatrudnionych w jednostkach budżetowych oraz samorządowych zakładach budżetowych może nastąpić wyłącznie w ramach środków finansowych będących w ich dyspozycji, w tym wynagrodzeń określonych na podstawie odrębnych przepisów. Wniosek o zarejestrowanie u.z.p. zawartego dla pracowników zatrudnionych w podmiotach, o których wyżej mowa, powinien obejmować oświadczenie organu, który utworzył dany podmiot lub przejął funkcje takiego organu, o spełnieniu warunku zawarcia układu wyłącznie w ramach posiadanych środków finansowych.
► W dniu 02.01.2011 roku wchodzą w życie przepisy ustawy z dn. 05.08.2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz.U. Nr 182, poz. 1228), zwanej dalej „ustawą o ochronie informacji”.
Modyfikacja wprowadzona na mocy art. 79 ustawy o ochronie informacji ma redakcyjny charakter. Przywołana ustawa jest nowym aktem prawnym – zastępującym dotychczasową ustawę z dn. 22.01.1999 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz.U. z 2005 r. Nr 196, poz. 1631, z późn. zm.). W związku z tym faktem treść art. 2414 § 4 k.p., który odwołuje się do przepisów o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej nie będzie przystawał do nowego porządku prawnego. Nowela tego unormowania – określającego relacje pomiędzy regulacjami art. 2414 § 1–3 k.p. a ustawą o ochronie informacji – aktualizuje normę kodeksową i stanowi, że przepisy § 1–3 (w art. 2414) nie naruszają przepisów o ochronie informacji niejawnych. Warto dodać, że art. 2414 § 1–3 k.p. określa procedury uzyskiwania przez przedstawicieli związków zawodowych informacji o sytuacji ekonomicznej pracodawcy w zakresie objętym rokowaniami zmierzającymi do zawarcia u.z.p. Przedstawiciele strony związkowej są obowiązani do nieujawniania uzyskanych od pracodawcy informacji, stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zmiana w art. 2414 § 4 k.p. wchodzi w życie z dniem 02.01.2011 r.
Autor: M. Ofierski, Źródło: Biblioteka Prawa Pracy
