Poziom przestrzegania prawa pracy w polskich przedsiębiorstwach jest wciąż niezadowalający; w zeszłym roku inspektorzy pracy przeprowadzili kontrole u prawie 60 tys. pracodawców, co trzecia z nich skutkowała nałożeniem grzywny lub skierowaniem wniosku do sądu – wynika ze sprawozdania Państwowej Inspekcji Pracy. W środę informacji o działalności PIP w zeszłym roku wysłuchali posłowie z sejmowych Komisji Spraw Kontroli Państwowej i Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.
Jak poinformował generalny inspektor pracy Tadeusz Zając, w 2008 r. inspektorzy PIP przeprowadzili kontrole u prawie 59,4 tys. pracodawców, u których pracowało 3,8 mln osób. Ogólna liczba kontroli wyniosła 80,5 tys. Spośród nich 86 proc. zakończyło się wydaniem decyzji lub skierowaniem wystąpienia; co trzecia kontrola skutkowała nałożeniem grzywny lub skierowaniem do sądu wniosku o ukaranie winnych popełnienia wykroczeń.
W zbadanych przez PIP wypadkach przy pracy poszkodowanych zostało blisko 2 tys. osób o stażu pracy w zakładzie krótszym niż 1 rok (59 proc. ogółu poszkodowanych), w tym 363 osoby o stażu pracy do 7 dni (wśród nich 95 poniosło śmierć, a 146 doznało ciężkich obrażeń ciała).
Wśród niebezpiecznych zawodów szczególną śmiertelnością wyróżniały się: kierowca pojazdów i zawody budowlane.
Jak pokazała kontrola, w zeszłym roku utrzymała się tendencja wzrostowa liczby wypadków przy pracy. W porównaniu z 2007 r. o 5,3 proc. zwiększyła się liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem, a także – o 9,2 proc. liczba śmiertelnych ofiar wypadków. Natomiast odnotowano spadek liczby poszkodowanych w wypadkach ciężkich (o 7,5 proc. w stosunku do roku 2007 r.).
Jak wynika z kontroli, pracodawcy najczęściej naruszają przepisy regulujące zasady wypłaty wynagrodzenia za pracę (25 proc. kontrolowanych pracodawców) oraz za pracę w godzinach nadliczbowych (24 proc.), a także wynagrodzenia (lub ekwiwalentu) za urlop wypoczynkowy (25 proc.).
Jego zdaniem niepokojąca jest także sytuacja w obszarze przestrzegania przepisów o czasie pracy. Nierzetelne prowadzenie ewidencji czasu pracy stwierdzono w co dziesiątej placówce ochrony zdrowia i u co dziesiątego pracodawcy zatrudniającego kierowców, a także w co piątym banku oraz w co czwartym towarzystwie ubezpieczeniowym.
Inspektorzy ujawnili znaczną liczbę naruszeń przepisów o urlopach wypoczynkowych, które polegały najczęściej na nieudzieleniu urlopów w roku kalendarzowym, w którym pracownicy nabywają do nich prawo (76 proc. pracodawców) i na dzieleniu urlopów na części bez zapewnienia co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych wolnych od pracy (35 proc.).
Liczne naruszenia prawa wykazały również kontrole legalności zatrudnienia. W co piątym kontrolowanym podmiocie ujawniono nielegalne zatrudnienie obywateli polskich, w co szóstym zaś stwierdzono nieprawidłowości w zakresie opłacania składek na Fundusz Pracy. Nielegalne wykonywanie pracy przez cudzoziemców stwierdzono w co jedenastym podmiocie powierzającym pracę obcokrajowcom.
Źródło: PAP, PIP
