Badania pokazują, że przedsiębiorcy pesymistycznie oceniają okres, który mają już za sobą, silniej odczuwają negatywne zmiany, które były ich udziałem, niż miały one miejsce w rzeczywistości. Jednocześnie są optymistami co do bliskiej przyszłości, co nie ma niestety uzasadnienia w parametrach makroekonomicznych.
To fragment opublikowanego przez PKPP Lewiatan raportu dotyczącego sytuacji polskich firm. Wśród nich znalazły się także dane dotyczące zatrudnienia. najważniejsze wnioski z raportu:
1. W okresie I-IV 2009 r. aż 54% firm osiągnęło sprzedaż niższą niż w analogicznym okresie 2008 r. Średni spadek sprzedaży wyniósł w tych przedsiębiorstwach 31%. Sprzedaż spadła aż w 60% firm mikro (średnio o 40,5%) i w 60% (średnio o 34,3%) firm średnich. Natomiast sprzedaż spadła w 48-49% firm małych (średnio o 30%) i dużych (średnio o 12,5%).
2. Część przedsiębiorstw, mimo osłabienia gospodarczego, osiągnęła w okresie I-IV 2009 r. wzrost sprzedaży. Najwięcej było wśród nich firm małych (22%), najmniej – firm średnich (12%). Średni wzrost sprzedaży wyniósł we wszystkich firmach 22%, największy był w mikroprzedsiębiorstwach (ponad 28%), a najmniejszy w firmach dużych (13,8%).
3. Przedsiębiorstwa pytane o to, jak będzie wyglądała ich sytuacja z punktu widzenia zmian sprzedaży w całym 2009 r. są znacznie bardziej optymistyczne niż wynikałoby to ze zrealizowanych już w okresie I-IV 2009 r. zmian sprzedaży. Z 17% do 44% rośnie odsetek firm, które oczekują, że sprzedaż w całym 2009 r. wzrośnie.
4. Jednak cechą charakterystyczną patrzenia przez firmy w przyszłość jest niepewność – 20% przedsiębiorstw nie potrafi określi kierunku zmian sprzedaży w swoich firmach. Taka sytuacja ma miejsce od początku 2009 r. To już kolejne badanie, które robi PKPP Lewiatan w 2009 r., w którym odsetek firm nie potrafiących określić tendencji w najbliższej przyszłości jest tak duży.
5. W ciągu czterech pierwszych miesięcy 2009 r. redukcje zatrudnienia miały miejsce w 1/3 firm – najwięcej zwolnień było w firmach średnich (49% firm) i dużych (37% firm). Oznacza to, że w przedsiębiorstwach średnich i dużych już na początku osłabienia gospodarczego trzeba było przeprowadzić restrukturyzację. W obu grupach firm przyczyną zwolnień w większości przypadków był kryzys (w 55% firm dużych i 44% firm średnich).
6. W części przedsiębiorstw średnich (19%) zatrudnienie wzrosło, rosło ono także w 22% firm małych (a w 29% firm zmniejszyło się). Oznacza to, że firmy średnie podlegają silnym zmianom w warunkach obecnego kryzysu – część z nich miało przerosty zatrudnienia, a także poważne problemy wynikające z kryzysu.
7. Największy odsetek firm przeprowadził w okresie I-IV 2009 r. cięcia zatrudnienia w przedsiębiorstwach przemysłowych, w transportowych oraz w przedsiębiorstwach sektora gospodarka magazynowa i łączność. Najmniejsze natomiast w tych sektorach, które wyraźnie pokazały, że osłabienie gospodarcze jeszcze ich nie dotknęło w sposób silnie odczuwalny – w handlu hurtowym i detalicznym oraz w sektorze hotele i restauracje.
8. Relatywnie największy odsetek firm zwiększał zatrudnienie w sektorze transport oraz budownictwo. W firmach transportowych następowała zatem jednocześnie silna redukcja zatrudnienia, ale jednocześnie część firm (22%) zwiększyło zatrudnienie. Może to być efektem postępującej polaryzacji w tym sektorze.
9. Natomiast w budownictwie na pewno mamy do czynienia z przesuwaniem się pracowników z firm budowlanych działających w segmencie budownictwa mieszkaniowego do firm działających w budownictwie infrastrukturalnym.
Generalnie 43% firm zmniejszyło zatrudnienie w wyniku osłabienia gospodarczego, a 38% firm planowała wcześniej zmiany w zatrudnieniu.
10. drugiej połowie roku zwolnienia pracowników także są planowane – już co prawda nie na taką skalę, jak w pierwszej połowie roku, jednak 23% firm będzie musiało jeszcze zmniejszyć stan zatrudnienia
11. W drugiej połowie 2009 r. ciągle to duże i średnie firmy będą tymi, gdzie zatrudnienie będzie się zmniejszało (odpowiednio 34% i 30%). Na niewielką skalę dotknie to natomiast pracowników zatrudnionych w mikroprzedsiębiorstwach (9% firm). Także firmy przemysłowe (1/3) są zmuszone do dalszych redukcji zatrudnienia. Planują je również firmy świadczące usługi rynkowe (obsługa nieruchomości i firm – 29%).
12. Natomiast relatywnie dużo firm w sektorze budowlanym oraz w sektorze gospodarka magazynowa i łączność będzie zatrudniała. W sektorze budowlanym będzie to efekt planowanego uruchomienia na znacznie szerszą skalę inwestycji infrastrukturalnych.
Źródło: Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
