Symbolicznym początkiem nowego doświadczenia zawodowego jest podpisywanie umowy o pracę. Ten jakże istotny dokument określa zasady i warunki na jakich będzie odbywała się nasza współpraca z nową firmą. Zapisem na który zwraca uwagę każda nowozatrudniona osoba jest zazwyczaj forma umowy oraz wysokość wynagrodzenia. Nawet jeśli są tacy, którzy czytają uważnie całą treść dokumentu, nie koniecznie mają świadomość które z zawartych w nim zapisów są bezprawne, a takie niestety zdarzają się nierzadko.
Państwowa Inspekcja Pracy odnotowuje ok. kilkunastu tysięcy nieprawidłowości w nawiązywaniu i rozwiązywaniu umów o pracę rocznie. W obecnej, kryzysowej sytuacji, kiedy firmy narzucają pracownikom niekorzystne rozwiązania tłumaczą się swoją trudną kondycją finansową zjawisko bezprawnych zapisów w umowach o pracę może się nasilić.
Dość częstymi a zupełnie bezprawnymi zapisami w umowach o prace są klauzule dotyczące obarczeniem pracownika odpowiedzialnością za wyniki finansowe firmy. Jednym z bardziej kuriozalnych przykładów tego typu praktyk był zapis w umowach pracowników jednej z sieci handlowych zobowiązujący ich do zapłacenia lub wykupienia towaru którego termin przydatności do spożycia uległ przedawnieniu.
Sieci handlowe generalnie przodują w bezprawnych klauzulach w umowach o pracę swoich pracowników. Jedna z nich zmuszała pracownice posiadające dzieci do podpisywania aneksu do umowy w którym kobiety miały zrzekać się prawa do korzystania ze zwolnień na opiekę nad dziećmi. Żaden pracownik jednak nie może zrzec się praw które gwarantują mu przepisy Kodeksu Pracy dlatego też takie aneksy były absolutnie bezprawne.
Pomimo tego iż art. 101 Kodeksu Pracy zakazujący pracownikowi zatrudnionemu na pełen etat podejmowania innej pracy bez zgody swojego przełożonego od lat nie obowiązuje, wielu pracodawców wciąż stara się mieć istotny wpływ na aktywność zawodową swoich podwładnych. Pojawiające się w umowach o pracę zapisy dotyczące konieczność informowania swojego przełożonego, pod groźbą kar, o chęci podjęcia innego zatrudnienia są nieważne a zwolnienie pracownika z powodu podjęcia innej pracy bez otrzymania zgody firmy jest nieuzasadnione.
Pracodawcy często zapominają również o tym iż okres wypowiedzenia umowy o pracę jest ściśle określony przez przepisy Kodeksu Pracy i nie ma możliwości dowolnej jego interpretacji. Stąd też wszelki zapisy umów zmieniające te ustalenia są nieważne.
Zastępca Głównego Inspektora Pracy Marian Liwo podkreśla iż pracownicy powinni być świadomi zarówno swoich praw jak i obowiązków. Wszelkie zapisy umowy o pracę niezgodne z artykułami Kodeksu Pracy są nieważne. Prawo Pracy stanowi bowiem formę nadrzędną nad przepisami i regulaminami ustalanymi przez pracodawców. Warto zapoznać się z jego postanowieniami aby nie dać się zastraszyć czy oszukać w momencie podpisywania umowy o pracę.
Źródło: Rzeczpospolita
Autorką tekstu jest Anna Sobańda, specjalizuje się w rekrutacjach w
obszarze bankowości. Interesuje się dziennikarstwem i kulturą, kocha góry.
Sprawdź profil autora na GL
