Zespoły hybrydowe stały się codziennością. Czy potrafimy nimi zarządzać?
Wg. danych Freelancehunt firmy radykalnie zwiększają budżety na freelancerów – w 2024 roku to wzrost o 51,5% w stosunku do poprzedniego roku. Trend potwierdza najnowszy globalny raport Upwork – ponad jedna trzecia (36%) wykwalifikowanych pracowników etatowych rozważa przejście na freelancing, aby uzyskać lepszy dostęp do możliwości zawodowych. Jednocześnie tylko 10% wykwalifikowanych freelancerów planuje powrót do tradycyjnego modelu pracy na pełny etat. Szczególnie widoczne jest to wśród pokolenia Z, które do 2030 roku będzie stanowić 30% amerykańskiej siły roboczej – już teraz 53% wykwalifikowanych pracowników z tej grupy pracuje jako freelancerzy.
„Obserwujemy fundamentalną zmianę na rynku pracy. Wielu wykwalifikowanych freelancerów uważa, że najlepsze dni dla freelancingu dopiero nadchodzą, a co znamienne, podobnego zdania jest znaczna część pracowników pełnoetatowych. To jasny sygnał, że przyszłość pracy zmierza w kierunku modeli hybrydowych i elastycznych”, mówi Oleg Topchiy, założyciel Freelancehunt.
Badanie Freelancehunt wskazuje, że przynajmniej w Polsce wraz ze wzrostem budżetów rosła również liczba publikowanych projektów – średnio o 22,2%. Coraz więcej firm, zleceniodawców przekonuje się do współpracy z freelancerami o czym może świadczyć bardzo znaczący wzrost liczby zleceniodawców – przyrost o 30,3%.
Te dane stawiają przed menedżerami nowe wyzwanie – jak skutecznie zarządzać zespołami, w których pracują obok siebie pracownicy etatowi, hybrydowi i freelancerzy. Jak łączyć różne style pracy, oczekiwania i potrzeby, jednocześnie utrzymując wysoką efektywność i spójność zespołu?
„Tradycyjny model, w którym wszyscy pracownicy wykonują swoje obowiązki w tym samym miejscu i czasie, odchodzi do przeszłości. Dzisiejsze zespoły to złożone organizmy łączące różne formy zatrudnienia i współpracy. Firmy, które nie nauczą się zarządzać takimi zespołami, zostaną w tyle”, dodaje Topchiy.
Wyzwania z zaufaniem w zespołach mieszanych
Mimo rosnącej popularności zespołów mieszanych, wiele organizacji wciąż zmaga się z problemem zaufania. Badanie przeprowadzone przez Microsoft w 2022 roku ujawniło, że mimo wzrostu produktywności pracowników w trybie hybrydowym, aż 85% kadry zarządzającej miało trudności z zaufaniem w ich efektywność. To zjawisko, określane jako „productivity paranoia”, stanowi istotną barierę w rozwoju efektywnych modeli hybrydowych.
Dane z portalu No Fluff Jobs potwierdzają zmieniające się podejście firm do organizacji pracy. W pierwszym kwartale 2023 roku odnotowano spadek liczby ofert pracy zdalnej z niemal 77% (pierwszy kwartał 2022) do 65,8%, przy jednoczesnym wzroście ofert pracy hybrydowej z 6,5% do 13,6%.
„Obserwujemy dwa równoległe trendy – z jednej strony firmy ograniczają możliwości pracy zdalnej dla pracowników etatowych ze względu na obawy o ich produktywność, z drugiej strony coraz chętniej korzystają z usług freelancerów, których efektywność mierzona jest wynikami, a nie czasem spędzonym przy biurku”, wyjaśnia Valentyn Ziuzin, prezes Freelancehunt.
Dominujące modele współpracy hybrydowej
Na rynku IT wyraźnie zarysowują się trzy główne modele zarządzania zespołami hybrydowymi. Pierwszy z nich to model „core-and-flex”, w którym stały zespół pracowników etatowych współpracuje z siecią freelancerów dobieranych w zależności od potrzeb projektu.
„Model core-and-flex sprawdza się szczególnie w projektach wymagających zarówno stabilnego rdzenia zespołu, jak i specjalistycznej wiedzy w wąskich dziedzinach. Stały zespół zapewnia ciągłość, podczas gdy freelancerzy wnoszą świeże spojrzenie i doświadczenie z różnorodnych projektów”, wyjaśnia Valentyn Ziuzin.
Drugim istotnym trendem jest ewolucja metodyk zwinnych, dostosowanych do potrzeb zespołów rozproszonych. Raport „State of Agile” – coroczne badanie publikowane przez firmę Digital.ai, będące jednym z najbardziej uznanych raportów w branży IT dotyczących wykorzystania metodyk zwinnych – wskazuje, że 81% projektów hybrydowych wykorzystuje zmodyfikowane metodyki Agile, które uwzględniają specyfikę pracy z freelancerami i zespołami rozproszonymi.
Trzecim trendem jest podejście skill-first, w którym kompetencje stają się ważniejsze niż lokalizacja pracownika czy forma zatrudnienia.
Jak firmy zwiększają efektywność zespołów hybrydowych
„Rynek freelancingu dojrzewa na naszych oczach. Firmy przestały traktować freelancerów jako tańszą alternatywę dla pracowników etatowych, a zaczęły postrzegać ich jako strategiczny zasób, pozwalający na szybkie dostosowanie się do zmian rynkowych i technologicznych”, podkreśla Oleg Topchiy. „To zmiana paradygmatu, która będzie kształtować rynek pracy IT przez najbliższe lata”.
Praktyczne wskazówki dla menedżerów zespołów hybrydowych
Raport Freelancehunt identyfikuje szereg sprawdzonych praktyk, które pomagają menedżerom w skutecznym zarządzaniu zespołami hybrydowymi. Kluczowym elementem jest właściwy onboarding freelancerów. Według LinkedIn Workplace Learning Report 2023, dedykowany proces onboardingowy znacząco skraca czas potrzebny na osiągnięcie pełnej produktywności. Szczególnie skuteczne okazuje się wdrażanie systemu mentorskiego (buddy system).
Drugim filarem skutecznej współpracy jest odpowiednia komunikacja. Raport „State of Agile” wskazuje, że codzienne krótkie spotkania synchronizacyjne, trwające nie dłużej niż 15 minut, znacząco zwiększają efektywność zespołów hybrydowych. Równie ważne jest prowadzenie przejrzystej dokumentacji projektowej, najlepiej w formie wiki.
„Efektywny onboarding to nie tylko zapoznanie freelancera z technicznymi aspektami projektu, ale także z kulturą organizacji i stylem komunikacji. Firmy, które traktują freelancerów jak integralną część zespołu, a nie tylko zewnętrznych wykonawców, osiągają znacznie lepsze rezultaty”, wyjaśnia Valentyn Ziuzin.
Trzecim kluczowym czynnikiem sukcesu jest wykorzystanie odpowiednich narzędzi do zarządzania projektami. Dedykowane narzędzia do zarządzania czasem i zadaniami pozwalają na transparentne śledzenie postępów prac oraz efektywną alokację zasobów.
„Zespoły hybrydowe to nie przyszłość, ale teraźniejszość rynku pracy IT. Firmy, które najszybciej opanują sztukę efektywnego zarządzania takimi zespołami, zyskają przewagę konkurencyjną nie tylko w Polsce, ale i na arenie międzynarodowej”, podsumowuje Oleg Topchiy.
—————————————————
Freelancehunt.com
Freelancehunt to platforma dla freelancerów działająca od 2005 roku na terenie Europy Środkowej i Wschodniej w tym w Polsce. W tym momencie obsługuje 190 tys. aktywnych freelancerów oraz 60 tys. zleceniodawców. W ciągu prawie 20 lat działania obsłużyła zlecenia ponad 1 miliona unikalnych użytkowników.
