Początkowo czujesz drobne napięcie stopniowo przeradzające się we wzajemną wrogość. Pojawiają się zarzuty, negatywne uwagi, oceny. Emocje zaczynają szaleć. Prym wiedzie Bezradność, Złość, Lęk. Napięcie rośnie, aż do momentu, kiedy daleko Ci do rozsądku. Zdarzenia nabierają tempa. W końcu nie możesz już dłużej tego wytrzymać i rozładowujesz się we wszechogarniającej awanturze. Na szczęście trwa to krótko. Następnie stopniowo się wyciszasz, bo stan dużego napięcia nie może trwać zbyt długo. Nastąpiło albo porozumienie, albo zerwanie kontaktu. Tak czy siak, możesz mieć zastanawiające cię wyrzuty sumienia, albo inne myśli, które skrzętnie chowasz przed wzrokiem innych.
Żyjąc na tej samej Ziemi widzimy ją po swojemu, opisujemy ją po swojemu, rozumiemy ją po swojemu. Każdy z nas jest więc posiadaczem swojej Prawdy, za pomocą której porusza się w skomplikowanej rzeczywistości własnego życia. Nasze Prawdy są z jednej strony bardzo do siebie podobne (bo wszyscy jesteśmy ludźmi), a z drugiej – różne (bo każdy z nas ma swoje doświadczenia, swoje wartości, swoje postawy, swoją wrażliwość itp.). Nieuchronnie więc wchodzimy ze sobą w spory dotyczące różnych ważnych i mniej ważnych dla nas spraw. Po co to robimy? By udowodnić sobie i innym, że nasza Prawda jest bardziej prawdziwa od Prawdy Drugiej Osoby. Stąd już prosta droga do bardziej lub mniej otwartego konfliktu.
• Z czym kojarzy Ci się słowo konflikt?
Konia z rzędem temu, komu „konflikt” kojarzy się z czymś przyjemnym. U większości z nas samo słowo budzi negatywne myśli. Ogólnie mówiąc konflikty są dla nas nieprzyjemne, powodują rozłam w naszych stosunkach z innymi, osłabiają naszą produktywność i… są kosztowne. Jednak czy brak konfliktów jest dobry? Zwykle z pewną rezerwą patrzę na te zespoły, których członkowie twierdzą, że „nigdy się nie kłócą”. Prawdopodobnie znaczy to, że ich konflikty pozostają nieujawnione i nie mogą z nimi stanąć oko w oko. Energia grupy nie koncentruje się wtedy na zadaniu, lecz podąża w stronę „ukrycia trupa w szafie”.
• Konflikty w pracy
Konflikt jest zjawiskiem nieuchronnym w firmach, ponieważ cele, wartości, potrzeby grup i jednostek nie zawsze są zgodne. Sytuacje konfliktowe mogą być oznaką zdrowego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Z drugiej strony konflikt może być destrukcyjny.
Kilka wybranych płaszczyzna na których konflikt może się wydarzyć: |
– konflikt między dwoma członkami zespołu |
– konflikt między członkiem zespołu a zespołem |
– konflikt między tobą (menedżerem) a kimś z zespołu |
– konflikt między tobą a całym zespołem |
– konflikt między tobą (menedżerem) a twoim szefem |
– konflikt między zespołami |
Konflikty w pracy mogą wydarzać się na różnych poziomach i mogą przybierać wiele różnych form (od cichej dezaprobaty po zachowania agresywne). Mogą wybuchać pomiędzy członkami tego samego zespołu, pomiędzy różnymi zespołami, pomiędzy szefem a zespołem i in. przyczyny mogą być różne. Dynamika konfliktów może być różna. Mogą nagle wybuchać lub tlić się latami. Jednak jedno mają wspólne – ich konsekwencje mogą być poważne zarówno dla jednostek, jak i zespołów a nawet całych firm. Będąc menedżerem twoim zadaniem jest dać organizacji nie tylko najlepszą pracę na jaką cię stać, ale także stworzyć najlepszą możliwą atmosferę pracy, tak by efektywność pracy twoich ludzi była wysoka. Kiedy natomiast pojawią się konflikty powinieneś nie tylko od razu się nimi zająć ale także postarać się by w zespole utrzymać pozytywne stosunki międzyludzkie już po tym, gdy konflikty zostaną rozwiązane. Tak więc umiejętność rozwiązywania konfliktów jest jedną z podstawowych umiejętności, które warto byś opanował.
To w jaki sposób osobiście reagujesz na konflikt, wpływa zasadniczo na twoją umiejętność rozwiązywania konfliktów w zespole. Jeśli każdą sytuację konfliktową z góry uważasz za trudną, to z pewnością taka właśnie się okaże. Jeśli natomiast postrzegasz konflikt jako wyzwanie dla siebie lub też widzisz w nim problem, dla którego należy znaleźć rozwiązanie, to życie Twoje jako menedżera prawdopodobnie będzie łatwiejsze. Pozytywne nastawienie do kwestii rozwiązywania konfliktów jest podstawą sukcesu.
Ach, i jeszcze jedno. Wychodzę z założenia, że profilaktyka jest lepsza i..tańsza niż leczenie. Zastanów się więc co możesz robić by zapobiegać konfliktom? A jeżeli już się wydarzą to na pewno ich nie ignoruj.
Wybrane przyczyny konfliktów | |
Konkretny problem lub zagadnienie |
Często jest to zwykłe nieporozumienie, wynikłe z faktu, że ktoś czegoś nie dosłyszał i zareagował nerwowo. Wynika na ogół w trakcie rozmowy, spotkania, wymiany zdań przez telefon lub wymiany przypadkowych spojrzeń między ludźmi. Przy odrobinie dobrej woli można szybko i łatwo ten rodzaj konfliktu rozwiązać. Jako menedżer możesz nie być świadom, czy problem jest banalny czy też złożony. Mimo tego musisz szybko zdecydować, jak poradzić sobie a tej sytuacji. Może wystarczy wziąć na bok skonfliktowane osoby, by „zamienić z nimi słówko” i nieformalnie rozwiązać konflikt. Ewentualnie możesz doradzić im by poszły na kawę i podczas przerwy ochłonęły z emocji. |
Antagonizmy osobiste |
Znasz: wzajemne oskarżenia : „Ty nigdy… Ty zawsze!”, postrzeganie drugiej osoby jako źródła problemu: „zawsze tak mówisz”, generalizowanie: „jesteś leniem/spóźnialskim”itp W podległym ci zespole mogą istnieć osobiste antagonizmy lub wzajemne pretensje, których nie jesteś świadom. Może tam trwać jakiś zadawniony konflikt. Być może dotyczy on walki o władzę. Będąc menedżerem powinieneś przede wszystkim zachować spokój, niezależnie od natężenia antagonizmów, jakie mają miejsce w twoim otoczeniu. Nie mów i nie rób gwałtownych rzeczy. Zastanów się nad tym co chcesz z tym zrobić. |
Agresja |
„Wet za wet”. „Jak Kuba Bogu tak Bóg Kubie”. Konflikt wywołuje w ludziach reakcje agresywne. Będą zażarcie bronić tego co dla nich jest ważne. Na ogół nikt nie lubi mieć poczucia, że ktoś inny „bierze nad nim górę” . Chęć odpłacenia pięknym za nadobne nie pomaga w znalezieniu rozwiązania konfliktu. Prawdopodobnie nawet go przedłuży. Jedynym sposobem przerwania takiego błędnego koła jest ugodzenie w samo sedno sporu. Zamiast reagować agresywnie skonfliktowane strony mogą o wiele szybciej zakończyć nieporozumienie zadają sobie wprost pytanie: „o co właściwie się spieramy?” |
Nagromadzenie problemów |
Znasz takie momenty gdy sprawy nakładają się jedna na drugą, wszystko roztrząsane jest jednocześnie, pojawiają się coraz to nowe problemy, a rozmowa z drugą osobą staje się coraz mniej konkretna? Czasami człowiek wykorzystuje sytuację konfliktową do wyciągnięcia na światło dzienne wielu innych, nie związanych bezpośrednio spraw, po prostu dlatego, że w danej chwili ma słuchaczy. Co więcej może on nie tylko poszerzać konflikt o kolejne zagadnienia, ale także wciągać weń dalsze osoby, pytając o ich opinie i domagając się zajęcia stanowiska. |
Zła komunikacja |
Do pewnego stopnia wszystkie konflikty są wynikiem złej komunikacji. Konflikt pojawia się często gdy ludzie czują się zagrożeni, ponieważ sprawy wyglądają niejasno. Innym zasadniczym powodem konfliktów jest zerwanie komunikacji. Informując swój zespół na bieżąco o priorytetach, postępie i polityce przedsiębiorstwa, przyczyniasz się do tworzenia bardziej otwartej kultury, w której informacja ma zapewniony swobodny przepływ w całej firmie. Menedżer który rozmawia otwarcie i uczciwie z zespołem, kontroluje przepływ informacji lepiej niż ten który milczy i unika otwartej komunikacji. |
”Zamknięta” kultura |
Zamknięta, restrykcyjna kultura firmy może stać się ogromnym źródłem konfliktów. Kultura zarządzania i kontroli może prowokować o wiele więcej konfliktów niż kultura otwarta. Nie mając wpływu na otaczające ich rzeczy ludzie często czują się zagrożeni. Jeśli jesteś menedżerem w twoim interesie leży oddanie podwładnym dużej części kontroli nad ich stylem pracy i środowiskiem zawodowym. Często jest tak, że zespół który ma samodzielność sam rozwija metody wewnętrznego rozwiązywania konfliktów. W takich okolicznościach konflikt szybciej się ujawnia, dając szansę na opanowanie go w sposób bardziej pozytywny, konstruktywny i otwarty. Konflikty będą pojawiać się zawsze, to co ich będzie je różnić , to sposób ich rozwiązania. |
Stres |
Konflikt wydarza się gdy ludzie w odmienny sposób postrzegają sytuację. Podwyższone napięcie, stres może być katalizatorem konfliktów. |