Na polskim rynku jest kilka tysięcy zarejestrowanych i aktywnie działających firm rekrutacyjnych (wg stanu na dzień 29/02/2012 było ich ponad 3600), są to zarówno znaczący międzynarodowi gracze, jak i małe, kameralne firmy. Coraz trudniej więc dobierać z tego grona właściwego doradcę w realizacji procesów rekrutacyjnych. Dlatego wybierając firmę doradczą warto wziąć pod uwagę kilka okoliczności, aby poprzez właściwy wybór partnera zwiększyć szansę na udaną rekrutację.
Specjalizacja ma znaczenie
Ogólnie biorąc firmy specjalizują się pod względem poziomu stanowisk oraz branżowo. Jeśli więc poszukujemy prezesa większej firmy lub kandydatów na wyższe stanowiska menedżerskie najlepiej, aby nasz wybór padł na firmę executive search. Może to być jedna z kilku wiodących globalnych firm, albo firma lokalna. Upewnijmy się koniecznie w trakcie rozmowy, ile rekrutacji na ten szczebel firma prowadziła (w Polsce) w ciągu ostatniego roku-dwóch, z jakim skutkiem, jakie odniosła sukcesy, jakie porażki, poprośmy o konkretne przykłady.
Z kolei firmy w coraz większym stopniu zaczynają się specjalizować stanowiskowo i branżowo i na ogół warto korzystać z tej specjalizacji. Jest ona coraz dalej idąca – o ile jeszcze jakiś czas temu obejmowała kilka obszarów stanowiska IT, finansowo-księgowe, produkcyjne, itp., o tyle obecnie warto przyglądać się firmom jeszcze bliżej również z uwagi na branże, w jakich prowadziły projekty czy to FMCG, sektor bankowo-ubezpieczeniowy, retail (sieci handlu detalicznego), firmy produkcyjne czy firmy branży reklamowo-mediowej. Dyrektor Finansowy w branży FMCG to znacząco odmienne doświadczenie, inny charakter zadań, inne wyzwania, niż Dyrektor Finansowy w branży np. wydobywczej. Więc i znajomość stanowisk w poszczególnych branżach jest bardzo ważna.
Jeśli firma nie posiada określonej specjalizacji branżowej, trzeba koniecznie pytać o specjalizację (lub choćby doświadczenie) określonego konsultanta, który miałby prowadzić konkretny projekt. A najlepiej poprosić o jego przedstawienie lub choćby rozmowę telefoniczną.
Plusem specjalizacji jest możliwość oceny danego środowiska pod kątem spersonalizowanych oczekiwań klienta. Wynika ona z dobrej znajomości specyfiki poszczególnych stanowisk, znajomości firm z danej branży, ich kultury organizacyjnej (co pozwala we wczesnej fazie ustalić czy w danej firmie warto jest w ogóle prowadzić poszukiwania dla konkretnego klienta); plusem jest także potencjalnie sieć kontaktów, do których można sięgnąć czy to w poszukiwaniu kandydatów czy to po polecenia, rekomendację, czy po prostu wiedzę o wartościowych osobach.
Duża czy mała?
Duże firmy mają potencjał do przeprowadzania masowych rekrutacji, tu odpowiedź jest jasna. We wszystkich innych przypadkach nie tak łatwo znaleźć odpowiedź. To zwykle zależy od tego, na czym szczególnie zależy klientowi w danej rekrutacji. Nie przesądzając o konkretnych firmach, wydaje się, że w większości przypadków mniejsza firma powinna zapewnić więcej uwagi dla indywidualnych oczekiwań klienta, dla działań o charakterze jakościowym, a także sprawdzić się w bardziej wymagających rekrutacjach, zwykle z uwagi na obciążenie pojedynczego konsultanta mniejszą liczbą projektów i większą koncentrację na potrzebach konkretnego klienta. Z kolei ryzykiem zatrudniania niedużej firmy mogą być okresowo niewystarczające zasoby do realizacji podjętych projektów.
Referencje firmy rekrutacyjnej
Zawsze warto zbierać referencje na temat potencjalnego partnera w rekrutacji. Referencje byłych klientów są dorobkiem firmy i na jej podstawie można zweryfikować doświadczenie w poszczególnych obszarach, sprawdzić, z jakimi branżami/firmami pracowała dana firma, itp. Warto spytać o referencje konsultanta w realizacji określonych projektów. A nade wszystko sugerujemy porozmawiać z klientami, byłymi i obecnymi, i dobrze się do nich przygotować.
Warto się spotkać
Zdecydowanie warto, po pierwszej selekcji firm, zweryfikować prezentację wybranych na żywo, czyli spotkać się. Najlepiej poprosić także, aby wśród osób reprezentujących firmę rekrutacyjną na spotkaniu był konsultant potencjalnie prowadzący w przyszłości projekty dla tego klienta. Warto zwrócić uwagę na to, o co pyta firma rekrutacyjna, gdzie jest skupiona jej uwaga, jak radzi sobie w projektach w przypadku pojawiających się trudności, jak wyglądają jej raporty kandydatów, jej Progress Reports (raporty o postępach prac w projekcie), jak komunikatywny i pro-kliencko nastawiony (ale też autonomicznie myślący) jest konsultant, itp. Pogłębione i dobrze przygotowane spotkanie pozwala minimalizować ryzyka, choć nigdy ich całkiem nie wyeliminuje.
Fee
Choć istnieje pokusa, aby wybierając firmę rekrutacyjną kierować się przede wszystkim jakością i naszą oceną co do prawdopodobieństwa osiągnięcia sukcesu z tą firmą (placementu w zaplanowanym czasie), to nie można zapominać, że także wysokość wynagrodzenia firmy rekrutacyjnej za projekt oraz sposób płatności mają znaczenie. Nie można więc pominąć ich w rozważaniach na temat wyboru firmy.
Natomiast rozważania między płatnością na zasadzie sucess fee, a płatnością na zasadzie retained (w ratach) to temat na osobną rozprawę, wielowątkową i złożoną, obie metody mają gorących zwolenników i przeciwników.
Wizerunek ułatwia przyciąganie talentów
Last but not least, warto też pamiętać, że partner w procesach rekrutacyjnych to poniekąd wizytówka pracodawcy. Warto więc sprawdzić, jaka firma ma opinię na rynku, w jaki sposób przeprowadza proces rekrutacyjny, w jaki sposób informuje kandydatów o stanowisku i środowisku pracy, jak wygląda jej Brief, w którym przedstawia stanowisko i firmę potencjalnym kandydatom, wreszcie jak komunikuje się z nimi w trakcie oraz po zamknięciu procesu rekrutacyjnego. W pewnym sensie tworzy wizerunek pracodawcy. To także ułatwia przyciąganie talentów.
Warto o tym pamiętać.
Autor: Ewa Tomczak, Managing Partner i Senior Consultant, Diversa Talentor