75 milionów młodych osób na świecie w wieku 15-24 l. jest bezrobotnych – wynika z danych Międzynarodowej Organizacji Pracy. Wśród tych, którzy pracę posiadają, blisko połowa uważa, że w chwili jej podjęcia nie była odpowiednio przygotowana do wykonywania powierzonych im obowiązków.
Pomimo wysokiej stopy bezrobocia w większości krajów europejskich, wielu pracodawców nie może znaleźć odpowiednich kandydatów do pracy. Umiejętności młodych są w niewielkim stopniu dostosowane do potrzeb rynku. Ten stan dotyczy także Polski.
Jak wynika z opublikowanego właśnie raportu Instytutu Rachunkowości Zarządczej CIMA „Addressing the Employability Crisis. Reconnecting education skills and jobs”, tylko 42% pracodawców uważa, że pracownicy zatrudnieni w ciągu ostatniego roku byli odpowiednio przygotowani do pracy. Podobnego zdania są młodzi – 45% twierdzi, że w procesie kształcenia nie zostali odpowiednio przygotowani do podjęcia zatrudnienia. Co ciekawe, innego zdania są osoby, które zajmują się kształceniem – aż 72% nauczycieli uważa, że ich absolwenci są gotowi do podjęcia pracy na podstawowym stanowisku w wybranej branży. Istnieje zatem wyraźny rozdźwięk między poglądami wykładowców a samych zainteresowanych.
Niedopasowanie umiejętności
Zmiany w poziomie zatrudnienia i charakterze podejmowanej pracy są w głównej mierze spowodowane postępem technologicznym. Fakt ten pozwala przypuszczać, że sytuacja ma charakter długoterminowy. Popyt na najbardziej utalentowanych pracowników wzrasta, ponieważ prowadzenie firmy staje się procesem coraz bardziej złożonym. Wiele osób nie jest w stanie sprostać wymaganiom pracodawców ze względu na brak umiejętności technicznych i zawodowych, niezbędnych, aby zdobyć dobrze płatną i satysfakcjonującą pracę. Tym samym wysokie bezrobocie nie przekłada się na łatwiejsze znajdowanie wykwalifikowanych pracowników. Jak mówi Jakub Bejnarowicz, Country Manager CIMA Polska: –Dotychczasowy model edukacji nie jest w stanie dostarczyć na polski rynek pracy absolwentów posiadających potrzebne firmom umiejętności. Tempo zmian zachodzących we współczesnym świecie wymusza na pracownikach coraz większą presję, aby dopasowywać swoją wiedzę i kompetencje do realnych potrzeb pracodawcy.
Specjaliści zagrożeni
Do tej pory postęp w technologii wpływał na poprawę sytuacji zawodowej osób z wyższymi kwalifikacjami, podczas gdy zapotrzebowanie na pracowników wykonujących czynności rutynowe lub manualne spadało. Kolejna fala zmian może dotknąć także specjalistów, którzy nie dość szybko dostosują się do nowych trendów. Rozwój mechaniki i sztucznej inteligencji to wyzwanie, jednak należy patrzeć na nie w kategoriach szansy – stwarza nowe miejsca pracy, np. w analityce, produkcji wspomaganej maszynowo oraz w sektorze usług.
W podobnym stopniu specjalizacja obejmuje branżę rachunkowości, która ma ogromny wpływ na perspektywy rozwoju nowoczesnych przedsiębiorstw. Aby ułatwić poszerzanie kompetencji w tym zakresie, czołowe instytucje w branży – CIMA i AICPA opracowały autorskie ramy kompetencji. Identyfikują one umiejętności z 45 obszarów związanych z rachunkowością zarządczą, w których pracodawcy oczekują biegłości od swoich pracowników. Umiejętności te ujęto w specjalnym dokumencie o nazwie Competency Framework (Ramy Kwalifikacji).
Analiza branży miała charakter globalnego badania wśród pracodawców i innych zainteresowanych stron. Dokument Competency Framework to nieoceniona pomoc dla osób zajmujących się rachunkowością zarządczą. – Nie tylko w rachunkowości, ale w wielu innych branżach, powinno się regularnie identyfikować kluczowe kompetencje. Dzięki temu pracodawcy i potencjalni pracownicy mają świadomość stawianych im wymagań oraz wiedzą, w którym kierunku powinni się rozwijać. Jasne wytyczne dałyby także szansę polskim szkołom wyższym, aby szybciej dostosowywać programy studiów do wymagań rynku pracy.
Nowe formy edukacji
Zmianom służącym zwiększaniu szans na zatrudnienie powinny ulec także formy edukacji. Jeśli nauczyciele nie zapewnią kształcenia w zakresie umiejętności zwiększających szanse absolwenta na rynku, to tradycyjna edukacja może zostać zmarginalizowana przez jej nowe formy, które spełnią oczekiwania pracodawców. Należy do nich m.in. edukacja w miejscu pracy w postaci praktyk, jaką obecnie wykorzystuje się głównie w edukacji technicznej i zawodowej. W Wielkiej Brytanii natomiast niektóre z firm księgowych oferują absolwentom możliwość połączenia teorii i praktyki poprzez naukę w ramach systemu szkoleń, co może stanowić alternatywę dla studiów uniwersyteckich. Inne firmy zakładają wewnętrzne akademie, a nawet uniwersytety, gdzie szkolą swoich pracowników, aby byli stanie sprostać ich wymaganiom. W chwili obecnej praktyka ta dotyczy jednak jedynie rozwijania umiejętności pracowników z wyjątkowym potencjałem w stronę kierownictwa wyższego szczebla, aniżeli przyszłych kandydatów.
Źródło: Chartered Institute of Management Accountants (CIMA)
Image courtesy of Stuart Miles/FreeDigitalPhotos.net
