Zapraszamy na drugą część artykułu, w którym pan Zbigniew Wafflard w jasny sposób przybliża kwestie prawne związane z zatrudnianiem obcokrajowców.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca decydujący się na zatrudnienie cudzoziemca bierze na siebie podobną odpowiedzialność co pracodawca zatrudniający Polaka, zwłaszcza jeśli bierzemy pod uwagę przestrzeganie przepisów Kodeksu Pracy, jednakże specyfika procedur legalizacyjnych wymusza na pracodawcy zwrócenie szczególnej uwagi na określone aspekty zatrudnienia obcokrajowca.
W teorii każdy podmiot niekarany za przestępstwa zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy może powierzyć wykonywanie pracy cudzoziemcowi, w praktyce jednak występują dodatkowe nieformalne ograniczenia, które mogą utrudnić rekrutację i zatrudnienie wymarzonego pracownika z zagranicy. Ze względu na szereg nadużyć polskich pracodawców w stosunku do pracowników z Azji w latach ubiegłych, polskie służby konsularne na terenie Azji mniej chętnie akceptują wnioski wizowe, zwłaszcza w przypadku rejestracji wiz dla pracowników niewykwalifikowanych.
W lipcu 2012 roku wprowadzona została ustawa o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dotyczy ona przypadków zatrudniania cudzoziemców nie posiadających dokumentu potwierdzającego legalny pobyt w Polsce. Warto podkreślić, że podobnych przypadków odnotowuje się w Polsce stosunkowo niewiele (dużo częściej kwestia nielegalnego zatrudnienia cudzoziemca dotyczy pracy bez umowy lub niedopełnienia obowiązku rejestracji zezwolenia na pracę) a wdrożenie ustawy wynika z konieczności transpozycji unijnych przepisów na polski grunt prawny.
Założenia ustawy dotyczą nałożenia na pracodawców obowiązków związanych z prowadzeniem dokumentacji zatrudnianego obcokrajowca, jak również zwiększenia sankcji na pracodawcach zatrudniających cudzoziemców, którzy przebywają w Polsce bez ważnego zezwolenia pobytowego. Wprowadzone obowiązki zakładają konieczność prowadzenia kontroli dokumentów legalizacji pobytu przez pracodawcę w momencie rozpoczęcia stosunku pracy oraz przekazywania informacji na ten temat do ZUS. Pracodawcy są zobligowani do przechowywania dokumentacji dotyczącej legalizacji pobytu przez cały okres trwania stosunku pracy.
Warto również wspomnieć o obostrzeniach wynikających z nieprzestrzegania regulacji w omawianej ustawie. Nieuczciwy pracodawca musi liczyć się z karami wahającymi się od 3 tys. zł w przypadku stwierdzenia braku ważnego dokumentu pobytowego u cudzoziemca do 10 tys. zł w sytuacji uporczywego powierzania pracy cudzoziemcowi przebywającemu nielegalnie. Może również dojść do wykluczenia danego pracodawcy z uczestnictwa w przetargach i ubiegania się o zamówienia publiczne. Przypadki powierzania pracy w warunkach szczególnego wyzysku są zagrożone karą ograniczenia, lub pozbawienia wolności do lat trzech.
Kolejnym krokiem mającym na celu usprawnienie procesu kontroli pracodawców zatrudniających cudzoziemców jest wdrożenie przepisów w ramach nowego rozporządzenia w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę.
Od 1 stycznia 2014 roku pracodawca będzie miał obowiązek uwzględnienia w umowie z zatrudnianym cudzoziemcem warunków zatrudnienia, które zostały zawarte w dokumencie oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy, w oparciu o który cudzoziemiec ma podjąć w Polsce pracę. Wynagrodzenie i miejsce wykonywania pracy muszą się tym samym zgadzać z warunkami podanymi w umowie z cudzoziemcem, zaś pracodawca powinien o wszystkich zmianach stosunku pracy informować w ciągu 7 dni od zaistnienia zdarzenia odpowiedni organ wydający dokument oświadczenia, właściwy dla siedziby pracodawcy. Zgodnie z nowymi przepisami obowiązkiem pracodawcy jest ponadto zgłaszanie przypadków, w których cudzoziemiec nie podjął pracy. Nowe przepisy mają tym samym ograniczyć nadużycia związane z niepożądanym rejestrowaniem oświadczeń o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom.
c.d.n
Zatrudnianie cudzoziemców od A do Z – cz.1
Image courtesy of stockimages/FreeDigitalPhotos.net
autor: Zbigniew Wafflard, EWL
