W 2010 roku, na zlecenie firmy ADP (Automatic Data Processing) przeprowadzono badanie International Survey on HR needs (Międzynarodowe badanie potrzeb HR), którego celem było sprawdzenie, jakie są współcześnie największe wyzwania, szanse i problemy stojące przed działami HR na całym świecie. W badaniu wzięły udział w sumie 2642 firmy, z dziesięciu różnych krajów: Australii, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Szwajcarii, Hiszpanii, Włoch, Francji, Holandii, Chin oraz Polski.
Najsilniej reprezentowane były małe i średnie firmy – w tej kategorii przebadano aż 1851 firm. W następnych – kolejno po 419 i 372 firm.
W badaniu pytano osoby odpowiedzialne za politykę personalną firm o to, z jakimi największymi wyzwaniami spotykają się w tym obszarze. Każda z firm mogła wskazać na kilka problemów. Globalnie najczęściej wymienianą przez respondentów (aż 33% wskazań) okazała się trudność z zatrudnieniem wykwalifikowanych osób (trudności w obsadzaniu kluczowych stanowisk). Ten problem, aż 11% respondentów wymieniło na pierwszym miejscu. Na kolejnych miejscach znalazły się: problemy z zatrzymaniem wykwalifikowanych pracowników oraz rozwój managerów i pracowników o dużym potencjale.
Co ciekawe, globalne wyniki bardzo odbiegają od odpowiedzi udzielanych przez zarządzających kadrami w polskich firmach. Tutaj aż 55% respondentów za poważną trudność uznała kontrolę całkowitych kosztów pracy (w zbiorczych wynikach ta odpowiedź uplasowała się dopiero na czwartej pozycji). Na bardzo wysokich stanowiskach znalazły się również: stosowanie prawa i wdrażanie zmian prawnych (nowe przepisy i obowiązki prawne) (47%) oraz polepszenie warunków pracy.
Odpowiedź „trudność z zatrudnieniem wykwalifikowanych osób” zajęła pierwsze miejsce aż w siedmiu krajach. W pierwszej trójce nie wymieniły jej, obok Polski, jedynie Chiny oraz Wielka Brytania.
Warto zastanowić się skąd wzięły się takie duże różnice w odpowiedziach. „Jedną z głównych przyczyn rozbieżności w odpowiedziach mogą być różnice między kluczową aktywnością działów HR w różnych krajach. Światowe trendy wskazują przede wszystkim na dużą rolę zarządzania kapitałem ludzkim w procesie zarządzania zasobami ludzkimi. W Polsce zarządzanie kapitałem ludzkim jest jeszcze słabo rozwinięte i często bagatelizuje się jego rolę, a działy HR w dużej mierze zajmują się zadaniami administracyjnymi, do których zalicza się naliczanie płac czy administracja kadrami, niezbędnymi wprawdzie do prawidłowego działania firmy, jednak nie przynoszącymi wartości dodanej.” – zauważa Iwona Kubeczek, business development manager ADP Polska.
„Nie jestem zaskoczony wynikami ankiety w Polsce, biorąc pod uwagę, że na przestrzeni ostatnich 3 lat, Kodeks pracy był nowelizowany 15-krotnie, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych – ponad 30-krotnie, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych – również ponad 30-krotnie. Pomijam w tej statystyce inne ustawy z zakresu prawa pracy i akty wykonawcze, które również były wielokrotnie nowelizowane. Polscy przedsiębiorcy zatem trafnie wskazali na ograniczenia wynikające z otoczenia prawnego, zważywszy, że każda, nawet najdrobniejsza zmiana w zakresie prawa pracy może wpływać na konieczność dostosowania również innych elementów w zakresie obowiązków związanych z ubezpieczeniem społecznym, czy też pełnieniem funkcji płatnika w podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym kontekście – gwarancja monitorowania zmian w prawie i skuteczna implementacja do oferowanych usług staje się jednym z kluczowych elementów usługi outsourcingu kadrowo-płacowego”. – podsumowuje Tomasz Czerkies, doradca prawny w ADP Polska.
„To prawda. Na międzynarodowych spotkaniach z kolegami z ADP z innych krajów, każdy z nas próbował przekonać pozostałych, że system prawny w danym kraju jest szczególnie trudny, że przepisy dotyczące płac są skomplikowane i często ulęgają zmianom. Wyniki badan potwierdziły tezę, że dla polskiego przedsiębiorcy stosowanie niejednoznacznych regulacji prawnych w zakresie kadr i płac oraz stałe śledzenie i nadążanie za zmieniającymi się przepisami prawnymi są ogromnym wyzwaniem. Jak się okazuje dużo większym niż dla służb HR w pozostałych krajach, w których przeprowadzono badanie.” – dodaje Iwona Kubeczek.
W zarządzaniu kapitałem ludzkim uwaga skoncentrowana jest na pracowniku jako jednostce. Zwraca się uwagę na jego indywidualne potrzeby oraz predyspozycje. Motywowanie pracowników, ciągłe doskonalenie ich kwalifikacji oraz skuteczne zarządzanie ich potencjałem w konsekwencji przynosi firmom liczne korzyści. Taki pracownik jest wydajniejszy, a jego praca przynosi lepsze efekty.
Na zachodzie rozwojowi zarządzania kapitałem ludzkim sprzyjało outsourcowanie działań o charakterze typowo administracyjnym. Uwolnione w ten sposób środki i energia pracowników działów kadrowych może zostać ukierunkowana na działania służące budowaniu przewagi konkurencyjnej firm na rynku.
Outsourcing powoli staje się globalnym trendem i, wraz z coraz liczniejszymi zagranicznymi inwestycjami, dociera także do Polski. Jego rozwój jest jednak wciąż hamowany przez pewne polskie uwarunkowania.
Wśród czynników hamujących należy przede wszystkim wymienić brak edukacji i zły klimat wokół outsourcingu, który kojarzy się przede wszystkim z redukcją etatów. Pracownicy podchodzą więc do niego negatywnie, często postrzegają go jako zagrożenie.
Szacuje się, że w 2010 roku wartość rynku outsourcingu płacowo-kadrowego w Polsce wyniosła 325,44 mln złotych i stale rośnie. Według szacunkowych prognoz, w przeciągu najbliższych pięciu lat rynek utrzyma dodatnią dynamikę wzrostu. Szacuje się, że w 2014 roku wartość rynku usług outsourcingowych powinna osiągnąć 431,35 miliona złotych.[1]
Według różnych źródeł, zależności od segmentu i branży, w Polsce z takich rozwiązań korzysta obecnie ok. 4-10 % firm. To jednak wciąż mało w porównaniu do takich krajów jak np. Holandia, gdzie z outsourcingu korzysta ponad 40 % przedsiębiorstw.
„Oprócz wymienionych już korzyści związanych z korzystaniem z usług zewnętrznego dostawcy, dla potencjalnych klientów niezwykle ważne są argumenty, takie jak: redukcja kosztów czy przeniesienie odpowiedzialności na firmę świadczącą usługi. W krajach zachodnich duża znajomość zagadnień związanych z outsourcingiem minimalizuje związane z nim obawy. Menadżerowie zarządzający nowoczesnymi firmami mają duże doświadczenie z outsourcingiem. Występuje oczywiste sprzężenie zwrotne – rozwiązania outsourcingowe podnoszą wyniki firm, a rosnące firmy chętnej korzystają z outsourcingu. Edukacja z pewnością przyczyniła się do upowszechnienia tego trendu.” – tłumaczy Przemysław Budzbon, dyrektor zarządzający ADP Polska.
[1] Dane i prognozy na podstawie badań IDC, raport „Rynek usług outsourcingu w obszarze kadrowo-płacowym w Polsce, 2009”
Źródło: ADP
