Zmiana zasad wydawania świadectw pracy i przeprowadzania wstępnych badań lekarskich
W dniu 27 stycznia 2011 r. Senat przyjął ustawę uchwaloną przez Sejm dotyczącą zmian w Kodeksie pracy. Ustawa z dnia 05 stycznia 2011r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy, czeka teraz na podpis prezydenta. Jeżeli zostanie podpisana, to wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
Celem nowelizacji miało być uproszczenie przepisów. Czy cel ten został osiągnięty – prześledzimy to szczegółowo poniżej.
Obowiązki pracodawcy związane z wydaniem świadectwa pracy
W świetle aktualnie obowiązujących przepisów Kodeksu pracy (art. 97) – w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy, pracodawca jest zobowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. W przypadku nawiązania kolejnej umowy o pracę (bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy), pracodawca wydaje świadectwo pracy jedynie na wniosek pracownika.
Wskutek nowelizacji na pracodawcę zostanie nałożony obowiązek wydania świadectwa pracy potwierdzającego zakończone okresy zatrudnienia na podstawie umów o pracę: na okres próbny, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, zawartych w okresie 24 miesięcy licząc od zawarcia pierwszej umowy. Oznacza to w praktyce, że po upływie 24 miesięcy od dnia zatrudnienia pracownika (o ile jest to zatrudnienie czasowe na podstawie kolejno zawieranych umów), pracodawca – bez wniosku pracownika – będzie zobowiązany do wydania świadectwa pracy potwierdzającego zakończone okresy zatrudnienia.
Przykład:
Zatrudnienie pracownika obejmowało następujące okresy:
01.06.2011 – 31.07.2011r. umowa o pracę na okres próbny;
01.08.2011 – 31.05.2013 umowa o pracę na czas określony;
01.06.2013 – 31.12.2013 umowa o pracę na czas nieokreślony.
W tym przypadku pracodawca będzie zobowiązany wydać świadectwo pracy bez wniosku pracownika z dniem 31.05.2013r., tj. z upływem 24 miesięcy, czyli za okres obejmujący dwie zakończone umowy o pracę.
Od przedstawionej wyżej zasady ustawodawca wprowadzi pewne wyjątki, mianowicie:
- Jeżeli umowa, zawarta przed upływem 24 miesięcy ulegnie rozwiązaniu po upływie 24 miesięcy, to świadectwo pracy zostanie wydane z dniem rozwiązania tej umowy, a nie z upływem 24 miesięcy.
Przykład:
Zatrudnienie pracownika obejmowało następujące okresy:
01.06.2011 – 31.07.2011r. umowa o pracę na okres próbny;
01.08.2011 – 31.05.2013 umowa o pracę na czas określony;
01.06.2013 – 31.12.2013 umowa o pracę na czas określony.
W tym przypadku pracodawca będzie zobowiązany wydać świadectwo pracy bez wniosku pracownika z dniem 31.12.2013r., tj. z dniem rozwiązania ostatniej umowy o pracę na czas określony, mimo że okres 24 miesięcy upłynie 31.05.2013r.
- Pracownik w każdym czasie będzie mógł żądać wydania świadectwa pracy, zarówno po rozwiązaniu każdej kolejnej umowy o pracę, jak i po upływie określonego czasu (obejmującego więcej niż jedną umowę). W tym przypadku pracodawca będzie zobowiązany wydać świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia złożenia pisemnego wniosku pracownika.
Omawiane przepisy będą mieć zastosowanie do umów o pracę zawartych po dniu wejścia w życie ustawy.
„Warto zauważyć, że zapowiadane uproszczenie w rzeczywistości stanowi kolejny przejaw skomplikowania i uszczegółowienia regulacji prawnych związanych z zatrudnieniem pracowników. W dotychczasowej praktyce, o ile zatrudnienie było kontynuowane na podstawie kolejnej umowy o pracę, wnioski pracowników o wydanie świadectwa pracy były raczej wyjątkiem, a nie zasadą; pracodawca zaś wydawał świadectwo pracy po zakończeniu współpracy z pracownikiem. Wprowadzenie nowych reguł spowoduje, że każdorazowy upływ 24 miesięcy może stanowić przesłankę do wydania świadectwa pracy potwierdzającego zakończone okresy zatrudnienia. Jest to o tyle istotne, że trwają prace nad włączeniem części regulacji tzw. pakietu antykryzysowego do Kodeksu pracy, w tym padają propozycje przyjęcia zasady, że po upływie 4 lat pracy, umowa o pracę na czas określony byłaby „przekształcana” w umowy o pracę na czas nieokreślony ” – mówi Tomasz Czerkies, doradca prawny ADP Polska.
Obowiązki pracodawcy związane ze wstępnymi badaniami lekarskimi
W świetle dotychczasowych przepisów nawiązanie kolejnej umowy o pracę, jeżeli między umowami wystąpiła choćby kilkudniowa przerwa, nie zwalniało pracodawcy z obowiązku skierowania pracownika na wstępne badania lekarskie.
W tym przypadka ustawodawca faktycznie zdecydował się na uproszczenie przepisów i przyjął zasadę, że pracodawca nie będzie miał obowiązku skierowania pracownika na wstępne badania lekarskie, o ile przyjmie pracownika do pracy na to samo stanowisko (lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy) na podstawie kolejnej umowy o pracę, pod warunkiem że przerwa między umowami nie będzie dłuższa niż 30 dni.
Przykład:
Umowa o pracę uległa rozwiązaniu z dniem 30 kwietnia 2011 r. Kolejna umowa o pracę została zawarta z dniem 4 maja 2011 r. O ile stanowisko pracy (warunki na stanowisku pracy) nie ulegnie zmianie, pracodawca nie będzie miał obowiązku skierowania pracownika na wstępne badania lekarskie.
Warto dodatkowo podkreślić, że zasady dotyczące badań okresowych i kontrolnych – w tym zasadę, że kontrolne badania lekarskie przeprowadza się, jeżeli choroba pracownika trwa dłużej niż 30 dni – zostały utrzymane.
