Jak pracodawcy mogą wpływać na zmniejszenie stresu u swoich pracowników
O stresie związanym z pracą mówimy wtedy, gdy jednostka nie jest zdolna sprostać różnego rodzaju wymaganiom związanym z pracą. Stres przewlekły i/lub nasilony może prowadzić do problemów zdrowotnych natury fizycznej lub psychicznej i wiązać się z absencją chorobową, słabą wydajnością oraz wpływać na obrót firmy UK Health and Safety Executive (HSE).
Praca pod presją wywołuje stres i tym samym może mieć negatywny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne pracowników. Oczywiście nie jest to prosta zależność ponieważ ludzie różnią się między sobą postawą, charakterem i stosunkiem do pracy. Niemniej jednak istnieją już niepodważalne dowody świadczące o wpływie różnych czynników związanych z pracą na kondycję zdrowotną pracowników. Źródła stresu wynikają z nieprawidłowości w ważnych dla pracownika obszarach takich jak poczucie sprawczości i wpływu na wykonywaną pracę, zdrowe relacje, wsparcie od przełożonych i współpracowników, jasno określone wymagania (generalnie transparentność w każdym aspekcie) i poczucie bezpieczeństwa (Tab.1)
Tab 1. Źródła stresu w pracy czyli przykłady nieprawidłowości w ważnych dla pracowników obszarach
|
Obszar wpływu |
Niski poziom kontroli nad środowiskiem pracy, organizacją pracy, sposobem wykonania pracy, czasem przerw. |
| Obszar wsparcia |
Brak pomocy i wsparcia ze strony przełożonych, brak pochwał i zachęty, brak zaufanej osoby z którą można porozmawiać na temat obaw, emocji, brak wsparcia ze strony współpracowników |
| Obszar wymagań |
Zbyt duża ilość pracy i/lub tempo pracy jak na możliwości pracownika, niedociążenie lub przeciążenie pracą, rodzaj pracy i/lub stanowisko niedopasowane do osoby, zbyt monotonne zajęcie aby dawało zadowolenie |
| Obszar relacji | Brak szacunku ze strony przełożonego lub współpracowników, nękanie i obrażanie, konflikty, zły styl zarządzania |
|
Obszar roli zawodowej |
Brak jasno określonego zakresu obowiązków i odpowiedzialności pracownika , celów, kryteriów oceny, brak potrzebnych do pracy kwalifikacji, wiele sprzecznych podległości służbowych |
| Obszar bezpieczeństwa |
Niska gwarancja zatrudnienia, niewspółmierność wynagrodzenia do wysiłku, zaburzona równowaga między życiem osobistym a zawodowym, niesprawiedliwe traktowanie podczas podziału obowiązków i w procesie selekcji, zafałszowana komunikacja w firmie (kłamstwa, zatajanie prawdy) |
Występowaniu stresu w pracy sprzyjają zatem czynniki wynikające z niewłaściwego zarządzania, nieprawidłowo zaprojektowanego stanowiska pracy i niewłaściwej organizacji. Dlatego najbardziej skuteczne strategie minimalizowania poziomu napięcia związane są z uregulowaniem czynników organizacyjnych. Mimo to jednak sytuacja osobista pracownika, stopień wrażliwości i ogólne kompetencje związane z zarządzaniem emocjami mają również bardzo duży wpływ na indywidualne reakcje na stres. Wydaje się zatem, że istotnym wyzwaniem dla pracodawców staje się kontrola zagrożeń występujących zarówno po stronie firmy, jak i po stronie pracowników.
Podstawowe działania związane z prewencją to m.in:
• szerzenie wiedzy na temat profilaktyki zdrowotnej i metod radzenia sobie ze stresem,
• warsztaty psychologiczne wzmacniające odporność psychiczną i zdolność samozarządzania jednostki,
• szkolenie kadry kierowniczej i menadżerów w budowaniu „zdrowego i przyjaznego środowiska pracy”
• system wychwytywania i karania działań dyskryminujących,
• wdrażanie prozdrowotnych programów umożliwiających diagnozę poziomu stresu, wprowadzających zdrowy catering i aktywność fizyczną,
• określenie stanowisk wysokiego ryzyka i stworzenie dla pracowników specjalnego systemu wsparcia
• elastyczny czas pracy umożliwiający zachowanie równowagi pomiędzy życiem zawodowym i osobistym.
Zgodnie z danymi Międzynarodowego Biura Pracy, 75% pracowników w Europie deklaruje, że cierpi z powodu stresu w miejscu pracy, 30% rezygnuje z pracy ze względu na stres, a z problemem tym styka się 85% kadr. Stresogenna praca utrudnia utrzymanie utalentowanych pracowników, wpływa na zmniejszenie inicjatywy, kreatywności, zaangażowania i motywacji, zwiększa absencję w pracy. Wydaje się więc, że jest to coraz poważniejsze wyzwanie, z którym – prędzej czy później – będą musieli się zmierzyć również polscy pracodawcy.
Autor: Katarzyna Kowalska – Jarnot
Źródło: Workmed Sp. z o.o.
Image courtesy of Stuart Miles/FreeDigitalPhotos.net
