Sytuacja na rynku pracy nie napawa optymizmem. Stopa bezrobocia zgodnie z danymi Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej wyniosła w styczniu 2011 r. 13,1%, co oznacza wzrost o 0,8% w stosunku do grudnia 2010. W rejestrach urzędów pracy pozostaje obecnie ponad 2 mln osób zarejestrowanych jako bezrobotne.
Rząd prognozuje, że na koniec 2011 wskaźnik ten spadnie do poziomu 9,9%. Mniej optymistyczne są przewidywania Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, według którego na koniec tego roku możemy spodziewać się bezrobocia na poziomie 10,8%, a dopiero w 2012 spadnie ono do jednocyfrowego poziomu 9,6%.
W porównaniu do pozostałych krajów Unii Europejskiej Polska cały czas oscyluje koło średnich wartości bezrobocia. EUROSTAT, który mierzy zharmonizowaną stopę bezrobocia jako procent osób w wieku 15-74 lata pozostających bez pracy, zdolnych podjąć zatrudnienie w ciągu najbliższych dwóch tygodni, którzy aktywnie poszukiwali pracy w ciągu ostatnich tygodni w odniesieniu do wszystkich osób aktywnych zawodowo w danym kraju, podaje iż stopa bezrobocia w Polsce wynosi 10%
i w ciągu roku wzrosła o 0,9%.
W Unii Europejskiej poziom bezrobocia średnio wynosi 9,6%, natomiast nieco wyższe jest ono
w Strefie Euro – 10,0%. Najmniej osób bez pracy obecnie pozostaje w Holandii (4,3%)
i Luxemburgu (4,9%), najwięcej w Hiszpanii (20,2%), Litwie i Łotwie (po 18,3%).
Optymistyczne są prognozy wzrostu PKB w bieżącym roku. Według rządu wyniesie on ok.4%. Bank Światowy przewiduje, że wskaźnik ten ukształtuje się na poziomie 4,1% w 2011, a w 2012 4,5%. Natomiast według bardziej ostrożnych prognoz Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową (IBnGR) analogicznie 3,7% i 4,1% (dla porównania w 2007 roku wzrost PKB wyniósł 6,5%).
Skutkować to będzie procesem stabilizacji w polskiej gospodarce i szybszym wzrostem zatrudnienia – o 1,7% w 2011 i 2,5% w 2012 (IBnGR).
Wzrośnie również presja płacowa: według IBnGR wynagrodzenia brutto w 2011 wzrosną realnie o 3,3%, a w 2012 roku o 3,5%.
Na rynek pracy będzie oddziaływać również napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych prognozowany przez Polską Agencję Informacji i Inwestycji Zagranicznych w 2011 na poziomie
11 mld EUR (dla porównania w 2009 9,95 mld EUR, w 2010 ok. 10 mld EUR).
Poprawiająca się sytuacja ekonomiczna sprzyjać będzie decyzjom o odbudowie struktur zespołów pracowników po spowolnieniu gospodarczym z okresu 2008-2009, z czego najbardziej optymistycznie kształtuje się sytuacja w sektorze usług, który zgłasza największe zapotrzebowanie na pracowników. Najbardziej poszukiwani to: handlowcy; sprzedawcy; specjaliści z zakresu finansów
i bankowości; pracownicy z językami obcymi – BPO; pracownicy sektora IT, np.: programiści, architekci, developerzy; oraz pracownicy w branży budowlanej – inżynierowie i pracownicy fizyczni.
Bardzo ważnym wydarzeniem bieżącego roku będzie również otwarcie rynków pracy
w Niemczech i Austrii. Mimo, iż poziom emigracji zarobkowej nie będzie tak duży i spontaniczny jak w 2004 to już dziś agencje zatrudnienia rejestrują wzmożone zainteresowanie zatrudnieniem,
w szczególności w Niemczech:
- informatyków
- kierowców TIR
- inżynierów
- opiekunek
- pielęgniarek
- lekarzy
- wykwalifikowanych pracowników fizycznych tj. blacharze, lakiernicy, elektrycy
Wraz z rozwojem gospodarczym procesom zmian ulegać będą formy zatrudnienia i organizacji pracy. Tendencje do „uelastyczniania” zatrudnienia szczególnie widoczne są w okresie wahań koniunktury i niepewności gospodarczej.
Dla pracowników oznacza to częstsze zmiany miejsca pracy, większą mobilność i skłonność do zmiany kwalifikacji zawodowych, a także większą elastyczność w zakresie formy zatrudnienia tj. praca tymczasowa, telepraca, samozatrudnienie, praca na czas określony, zatrudnienie kontraktowe np. praca projektowa dla wolnych zawodów i wykonawców.
Dla przedsiębiorstw oznacza to wzrost znaczenia form zatrudnienia zewnętrznego, podnoszących efektywność, zapewniających elastyczne dostosowanie struktury zatrudnienia do aktualnych potrzeb i dostęp do odpowiednich kompetencji w krótkim czasie.
Główne formy zatrudnienia zewnętrznego to:
- praca tymczasowa / czasowa
- outsourcing pracowniczy
- contracting.
Już w 2010 roku agencje zatrudnienia zarejestrowały 20% wzrost zamówień na pracowników zewnętrznych w stosunku do roku poprzedniego. Liczba pracowników tymczasowych przekroczyła 450 000, a przedsiębiorstw korzystających z tego rozwiązania wzrosła o ok.1000 podmiotów. Eksperci SAZ przewidują, że w 2011 roku trend ten będzie się umacniał.
Zatrudnienie zewnętrzne najszybciej rozwijać będzie się w sektorze usług, w szczególności
w bankowości i finansach, IT, BPO, handlu, a także przemyśle wydobywczym i branży automotive.
Źródło: Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia
